Spółdzielnie oszczędnościowo-kredytowe (Kasy Stefczyka) jako spółdzielnie rolnicze w okresie II Rzeczypospolitej Polskiej (geneza i rozwój)

Niniejszy artykuł definiuje spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe jako spółdzielnie rolnicze w okresie II RP. Celem artykułu jest przedstawienie zakresu działalności Kas Stefczyka oraz ich znaczenia i wpływu na rozwój spółdzielczości, podniesienie gospodarcze i społeczne wsi w okresie II RP. Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (zwane Kasami Stefczyka) jako organizacje kredytowe pełniły istotną rolę wśród ludności wiejskiej, stanowiącej najliczniejszą grupę społeczeństwa w II RP. Artykuł prezentuje genezę i rozwój spółdzielczych kas w XIX wieku i na początku XX wieku na terenie Galicji i na terytorium II RP. Wymieniono cechy (znamiona) spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych oraz ich zadania według dr Franciszka Stefczyka. Przedstawiono strukturę organizacyjną spółdzielczości rolniczej oraz politykę interwencjonizmu państwowego w związku z wielkim kryzysem gospodarczym i rolę Kas Stefczyka jako jednego z instrumentów polityki rolnej rządu. Autor dokonuje próby przybliżenia funkcjonowania i oddziaływania Kas Stefczyka na życie ludności wiejskiej w okresie II RP, ze szczególnym uwzględnieniem realizowanych przez te spółdzielnie zadań organizacji kredytowych.

This article defines savings and credit cooperatives as agricultural cooperatives during the Second Republic of Poland. The purpose of the paper is to present the scope of activity of Stefczyk’s Credit Unions, and the impact and their importance for the development of cooperatives, economic and social improvement of countryside during the Second Republic of Poland. Savings and credit cooperatives (called the Stefczyk’s Credit Unions) as credit organizations played an important role among the rural population, which constituted the largest group of society in the Second Republic of Poland. The article presents the origins and development of the credit unions in the nineteenth century and early twentieth century in Galicia and in the territory of the Second Republic of Poland. The features (signs) of savings and credit cooperatives and their tasks according to Francis Stefczyk were mentioned. The organizational structure of agricultural cooperatives, state intervention policy in connection with the great economic crisis, as well as the role of Stefczyk’s Credit Unions as one of the government's agricultural policy instruments were presented. The Author attempts to characterize functioning and impact of Stefczyk’s Credit Unions on the life of rural population during the Second Republic of Poland, with particular emphasis on credit organizations’ tasks performed by these cooperatives.