Konstytucyjna zasada współdziałania państwa i Kościoła w kontekście interpretacji zasad poszanowania godności osoby ludzkiej i dobra wspólnego

Artykuł przedstawia koncepcję występującej w Konstytucji RP zasady współpracy pomiędzy państwem a kościołami i związkami wyznaniowymi w kontekście problemów interpretacyjnych dwóch pojęć istotnie związanych z tą zasadą, a mianowicie pojęciem „dobra człowieka” oraz „dobra wspólnego”. Rozważania zostały ograniczone do relacji pomiędzy państwem a Kościołem katolickim. W pierwszej części tekstu zostały przedstawione trzy różne interpretacje rozumienia zasady współpracy pomiędzy Państwem a Kościołem, jakie istnieją w aktualnej doktrynie prawa wyznaniowego. Natomiast druga część prezentuje fundamentalne różnice w interpretacji istotnych dla zasady współpracy pojęć „godności osoby ludzkiej” oraz „dobra wspólnego”, które istnieją pomiędzy katolicka nauką społeczną a doktryną prawną. We wnioskach wskazano na niemożliwość identycznej interpretacji zakresu przedmiotowego zasady współdziałania Państwa i Kościoła katolickiego przez obydwie strony. Efektem tego jest konieczność wzajemnego uznania warunków brzegowych tej interpretacji, oraz istnienia forum dialogu, który pozostaje jedynym sposobem uzgadniania zakresu współpracy pomiędzy Państwem a Kościołem.

The article presents the concept of the constitutional principle of cooperation between the state and churches and religious denominations in the context of the interpretation of two notions closely related to this principle: “the individual good” and “the common good.” The discussion is limited to the relationship between the state and the Catholic Church. The first part of the article describes three different interpretations of the principle of Church-State cooperation, which exist in the current doctrine of ecclesiastical law. The second part presents some fundamental differences between the Catholic social doctrine and the legal doctrine in the interpretation of the relevant notions of human dignity and the common good. By way of conclusion, it is indicated that the identical interpretation of the objective scope of the principle of Church-State cooperation by both parties is rather unattainable. As a result, one ought to recognize the necessity to mutually acknowledge the boundaries of this interpretation and to create a climate of dialogue, which remains the only way of agreeing on the scope of cooperation between the state and the Church.