Podstawowe wartości uniwersytetu

W artykule autor charakteryzuje trzy misje klasycznego, Humboldtowskiego uniwersytetu: (a) badawczą, (b) kształceniową (edukacyjną) oraz (c) formacyjną (wychowawczą). Całkowite wypełnienie tych misji jest możliwe wówczas, gdy – wychodząc od klasycznej wizji uniwersytetu (sformułowanej przez Wilhelma von Humboldta, twórcę Uniwersytetu Berlińskiego) – respektowany będzie kanon wartości podstawowych, który dookreśla przestrzeń aksjologiczną uniwersytetu. Składają się nań takie wartości, jak: (1) komplementarność badania (research) naukowego i kształcenia, (2) autonomia, (3) wolność, (4) prawda, (5) tolerancja, (6) wspólnotowość. Zdaniem autora, na współczesnych uniwersytetach zaniedbywana jest misja formacyjna. Powinno się jednak pamiętać, że bardzo ważnym zadaniem uniwersytetów jest wychowywanie przyszłych elit, które będą aktywnie uczestniczyć w budowie wolnego, demokratycznego, wolnego od uprzedzeń i twórczego społeczeństwa.

In the article the author identifies three missions of the classic Humboldtean university: (a) research, (b) education, (c) formation. It is possible to fulfil these missions thoroughly if the canon of basic values originating from the classic vision of university (formulated by Wilhelm von Humboldt, the founder of the Humboldt University of Berlin), which defines axiological university space, is respected. It encompasses such values as (1) complementarity of research and education, (2) autonomy, (3) freedom, (4) truth, (5) tolerance, (6) sense of community. In the author’s view, modern universities seem to neglect the formative mission. It ought to be remembered, however, how important it is for universities to shape future elites which would participate actively in the creation of free, democratic, non-prejudiced and creative society.