Szaleństwo niemożliwego versus przepracowanie – przebaczenie jako paradoksalny mechanizm rozwojowy

Tekst zwraca uwagę na istotną, ale rzadko rozważaną kwestię pedagogiczną. Przebaczenie to jedno z kluczowych egzystencjalnych doświadczeń związanych z rozwojem tożsamości. Istnieje pokusa, by krzywdę i odwet czynić centrum tożsamości. Tekst pokazuje dialektyczne napięcia zachodniej tradycji opisu przebaczenia między niewybaczalnym a radykalnym przebaczeniem wszystkiego, wymogiem skruchy a wybaczeniem bezwarunkowym, społecznym pojednaniem a indywidualnym szaleństwem niemożliwego, logiką równoważności a logiką nadmiaru. Przebaczenie "czyste" to implozja zła. A to jest jeden z najważniejszych i najtrudniejszych mechanizmów transformacji osobowości człowieka.

The text draws attention to the important pedagogical issue, but rarely contemplated. Forgiveness is one of the crucial existential experiences in the development of identity. There is a temptation to make a harm and a revenge the center of identity. The text shows the dialectical tension in Western tradition of forgiveness between the unforgivable and the radical forgiveness of everything; between a requirement of the repentance and an unconditional forgiveness; between a social reconciliation and an individual madness of the impossible, and between a logic of the equivalence and a logic of the excess. Pure forgiveness is the implosion of the evil. And this is one of the most important and most difficult contrivances of transformation of the human personality.