Najwyższa nauka Da xue 大學 — próba interpretacji tekstu w duchu wczesnego konfucjanizmu

The article contains translation of classical Chinese text Greatest Learning Da Xue 大學 and the interpretation of important terms such as de 德 and gewu 格物. Da Xue is a part of ancient Chinese texts Liji 禮記 but the reinterpretation of the text became later a basis of neo-confucian philosophy. I argue that Da Xue is a pragmatic manual for an individual who firstly wants to cultivate himself and being cultivated is able to change the world into confucian utopia. Hence the phrase gewu does not have a meaning of “investigating things” in order to understand li 理 but “understanding the order of things that come”.

Artykuł zawiera tłumaczenie klasycznego chińskiego tekstu Najwyższa Nauka Da Xue 大學 oraz interpretację ważnych pojęć, takich jak de 德 i gewu 格物. Da Xue jest częścią starożytnych chińskich tekstów Liji 禮記, ale reinterpretacja tekstu stała się później podstawą filozofii neokonfucjańskiej. Twierdzę, że Da Xue jest pragmatycznym podręcznikiem dla osoby, która najpierw sama chce się udoskonalić, a udoskonalony jest w stanie zmienić świat w utopijny konfucjanizm. Stąd wyrażenie gewu rozumiem nie jako „badać rzeczy”, aby zrozumieć li 理, ale „zrozumieć porządek rzeczy, które nadchodzą”.