Miejskie dokumenty planistyczne wobec zmian funkcjonalno-przestrzennych w obszarze dawnego Wielkiego Krakowa

Artykuł stanowi próbę oceny przydatności dokumentów z zakresu planowania przestrzennego do zarządzania zmianą w miastach dziedzictwa. Analiza przeprowadzona została na podstawie przestrzeni Krakowa w granicach obejmujących tzw. Wielki Kraków, który powstał z włączenia w struktury miasta gmin ościennych w początkach XX w. Obecnie przestrzeń ta stanowi rdzeń miasta. Pociąga to za sobą określone konsekwencje związane z rosnącą presją inwestycyjną w dość mocno już zajętej przestrzeni. Autorka w badaniu dowodzi, że pomimo wielu mankamentów, jakie ma system planowania przestrzennego w Polsce, należy maksymalnie wykorzystywać możliwe prawem rozwiązania do ukierunkowywania zmian w obszarach cennych pod względem: kulturowym, społecznym, przyrodniczym. W analizie wskazano na te aspekty polityki przestrzennej, które powinny być szczególnie uwzględniane w mieście dziedzictwa, popierając tezy konkretnymi przykładami konsekwencji dotychczasowych działań lub przeciwnie – zaniechań.

The article assesses the usefulness of documents in the field of spatial planning for change management in heritage cities. The analysis was carried out on the basis of the Cracow borders of Greater Cracow, which were created by the inclusion of the neighbouring municipalities in the early twentieth century. Today, this space is the core of the city. This implies certain consequences associated with investment pressure in a space that is already heavily invested in. The author of the study shows that despite the many drawbacks that the system of spatial planning in Poland has, it should be possible to take maximum advantage of legal solutions to direct changes in the valuable areas. The analysis indicates those aspects of spatial policy which should be particularly taken into account in heritage cities. The thesis is supported with specific examples of the consequences of actions that were taken – or not taken – in the past.