„Długie ujęcie naszego miasta z tamtego wzgórza”, czyli o władzy spojrzenia w brytyjskich filmach realizmu społecznego lat 60. i 80.

W 1984 r. Andrew Higson opublikował artykuł poświęcony przestrzeni, pejzażowi i spektaklowi w brytyjskich „filmach zlewu kuchennego” (kitchen sink cinema) lat 60. Analizując kwestię władzy spojrzenia w kontekście klasowości, Higson wskazał na pewien bardzo wyrazisty i emblematyczny typ ujęcia, które uporczywie powraca w tych niemal wszystkich nowofalowych filmach: „długie ujęcie naszego miasta z tamtego wzgórza”. Ten rodzaj ujęcia – ukazującego postaci spoglądające na swe miasto z pobliskiego wzgórza – wydaje się dość kontrowersyjny w kategoriach klasowych, jako że problematyzuje kwestię tego, kto spogląda na kogo, a zatem – kto jest kreatorem obrazu postaci i ich świata. Czy władza spojrzenia przynależy do postaci z klasy robotniczej, czy może do twórców filmowych (i najprawdopodobniej widzów) z klasy średniej? Kosińska kwestionuje ustalenia Higsona, proponując swój własny punkt widzenia i poddając analizie paralelne „długie ujęcia naszego miasta z tamtego wzgórza” z filmów Mike’a Leigh oraz Alana Clarke’a z lat 80.

In 1984 Andrew Higson published an article concerning space, landscape and spectacle in British ‘Kitchen Sink’ cinema of the 1960s. Discussing the matter of authority of the look in the context of class, Higson singled out one very expressive and emblematic shot, insistently recurring in almost all these New Wave films: That Long Shot of Our Town from that Hill. This kind of shot – showing characters looking at their town from the nearby hill – seems to be rather controversial in class terms as it problematizes the question of who is looking at whom and, therefore, who is creating the image of the characters and their world. Does the authority of the look belong to the working class characters, or to the middle class filmmakers (and, most likely, viewers)? Kosińska questions Higson’s views by offering her own standpoint and analysing parallel Long Shots of Our Town from that Hill as expressed in 1980s films by Mike Leigh and Alan Clarke.