Obszary strategicznej interwencji, problemowe i funkcjonalne w dokumentach strategicznych szczebla krajowego i wojewódzkiego

Celem artykułu jest przestrzenna i tematyczna identyfikacja tzw. obszarów specjalnych w dokumentach strategicznych i planistycznych szczebla krajowego i regionalnego, a następnie ilościowa i jakościowa charakterystyka wydzieleń przestrzennych (składających się z gmin zaklasyfikowanych do poszczególnych obszarów specjalnych). Analizie poddano dokumenty szczebla krajowego, ponadregionalnego i regionalnego, tj. 10 strategii ogólnokrajowych (w tym 7 branżowych), 5 strategii ponadregionalnych oraz po 16 strategii wojewódzkich i planów zagospodarowania przestrzennego województw. Wszystkie obszary specjalne zwektoryzowano lub przyporządkowano do odpowiednich gmin, dzięki czemu możliwe było szczegółowe zbadanie m.in. liczby występujących w nich obszarów specjalnych. Analiza dowiodła silnego przeregulowania planowania strategicznego (w jednej z gmin zidentyfikowano występowanie 87 różnych kategorii obszarów specjalnych szczebla krajowego lub wojewódzkiego). Niniejszy artykuł poszerza wątki badane w projekcie realizowanym w latach 2015–2016 w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN dla Ministerstwa Rozwoju pt. „Zidentyfikowanie obszarów strategicznej interwencji państwa, w tym obszarów problemowych” (Śleszyński i in. 2017a, 2017b).

The aim of the article is to identify in spatial and thematic terms the so-called special areas in strategic and planning documents at the national and regional levels, and a quantitative and qualitative description of spatial delimitations (comprising the communes categorised in particular special areas). The analysis included documents at the national, supra-regional and regional levels, i.e. 10 country-wide strategies (including 7 industry-specific strategies), 5 supra-regional strategies and 16 regional strategies and voivodeship spatial development plans. All the special areas were vectorised or assigned to the relevant municipalities, and then such issues as the number of special areas within them were examined. The analysis demonstrated significant over-regulation of strategic planning (in one of the communes 87 different categories of special areas at the national or regional level were identified). This article expands the issues examined in the project carried out in 2015-2016 at the Institute of Geography and Spatial Organisation PAS for the Ministry of Development, entitled “Identification of the state intervention strategic areas, including problem areas” (Śleszyński et al. 2017a, 2017b).