Zagadnienie kompetencji w psychologii

Szeroki zakres treści pojęcia „kompetencje” wyznacza jego interdyscyplinarny charakter. Stosowane jest ono w różnych dyscyplinach naukowych – także i w dziedzinie nauk społecznych. Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia kompetencji, jak jest ono poruszane od końca lat 50. aż do chwili obecnej na gruncie psychologii. Zaprezentowano w nim kwestie związane z konceptualizacją pojęcia kompetencji. Ujawnione przy tym niejednoznaczności w stosowanym przez badaczy i teoretyków tego zjawiska nazewnictwie i sposobie jego ujmowania sprowokowały do poczynienia pewnych uściśleń i podjęcia próby systematyzacji wiedzy w tym zakresie. Rezultatem analizy prezentowanych w literaturze przedmiotu koncepcji kompetencji stało się określenie wyznaczników kompetencji osobowościowych i sformułowanie podstaw do wyróżnienia kompetencji osobowych. Jako przykład tych ostatnich zostały omówione szerzej kompetencje temporalne.

The term “competence” owes its interdisciplinary character to the richness of its semantic contest. Hence, it is used in various scientific disciplines, including the social sciences. The objective of the following article is to look more closely at the notion of competence, that is, how is has been approached in psychology from the late 1950 till today. The article aims at presenting the issues related to the conceptualization of competence. Furthermore, some ambiguities in the nomenclature used by researchers and theoreticians as well as in the way competence is presents have been noticed. It has provoked the author of this article to formulate some specifications. Some efforts have been made to systematize the knowledge in this area. The analsis of competence has finally resulted in the defining personality competence indicators and formulating the basis to mark them out from personal competences. As an illustration of the latter temporal competences have been discussed in some detail.