Architektura jako fabuła. O „Parasite” Bong Joon-ho

Film Parasite Bonga to jedna z częściej nagradzanych i najlepiej ocenianych przez recenzentów premier 2019 r. Większość dziennikarzy podkreślała w swych opiniach krytyczny i satyryczny wydźwięk utworu wymierzony przeciw rozwarstwieniu ekonomicznemu społeczeństwa Korei Południowej (i nie tylko). W proponowanej interpretacji jest jednak zaakcentowany zupełnie inny wymiar filmu, zasygnalizowany w tytułowej formule „architektura jako fabuła”. Artykuł składa się z trzech części. Część pierwsza obejmuje wstępne ustalenia teoretyczne związane z kategorią przestrzeni filmowej oraz relacją miasta (architektury) i filmu. Rozdział drugi to analiza semiotyki miasta oraz architektury domu, w którym rozgrywa się większa część akcji. Część trzecia jest poświęcona rozważaniom na temat architektury jako generatora kolejnych zdarzeń, które ostatecznie można interpretować jako rodzaj udawania na scenie bądź gry planszowej. W ramach konkluzji pojawia się propozycja, by ostatecznie potraktować film Bonga jako wypowiedź autotematyczną, której precyzyjna struktura jest nie tyle celem, ile tematem.

Bong’s Parasite is one of the most frequently awarded and best-reviewed films of 2019. Most journalists emphasized the critical and satirical tone of the work, directed against the economic stratification of South Korean society (and beyond). In this interpretation, however, a completely different dimension of the film is foregrounded, as signalled in the title formula “architecture as plot”. The article consists of three parts. The first part includes preliminary theoretical findings concerning the category of film space and the relationship between the city (architecture) and film. The second part is an analysis of the semiotics of the city and the architecture of the house in which most of the action takes place. The third is devoted to reflections on architecture as a generator of subsequent events, which ultimately can be interpreted as a kind of pretending on stage or as a board game. As a conclusion, the author proposes to treat Bong’s film as an autothematic statement, whose precise structure is not so much a goal, but a crucial topic.