Minimalistyczny reprezentacjonizm ekologicznej teorii percepcji

Celem artykułu jest rozważenie możliwości włączenia kategorii reprezentacji umysłowej do ekologicznej teorii percepcji, obmyślanej przez jej pomysłodawcę - Jamesa J. Gibsona, jako rodzaju antyreprezentacjonizmu. Pełnowymiarowa idea reprezentacji percepcyjnej wydaje się „zbyt ciężka" na potrzeby podejścia ekologicznego, według którego percepcja polega na bezpośrednim zbieraniu czy ujmowaniu zmysłami cech przedmiotów znajdujących się w otoczeniu. Skoro jest to proces bezpośredni, to postulowanie reprezentacji umysłowej w niczym nie ułatwia, zdaniem Gibsona, rozumienia go. Z drugiej strony pojęcie reprezentacji umysłowej we współczesnej filozofii umysłu i psychologii poznawczej jest niemal niezbywalne. W artykule ukazana jest próba zinterpretowania percepcyjnego procesu nabywania informacji w kategoriach teorii systemów dynamicznych, a dokładnie jako rodzaju symulacji. Symulacyjna koncepcja percepcji, bazująca na minimalistycznym rozumieniu reprezentacji (jako wiedzy typu proceduralnego), ma stanowić uzupełnienie ekologicznej teorii zaproponowanej przez Gibsona.

The aim of the article is to consider the possibilities of incorporating the category of mental representation into the ecological theory of perception, devised by its originator, James J. Gibson, as a kind of antirepresentationalism. The full-blooded idea of perceptual representation seems "too heavy" for the needs of the ecological approach, according to which perception consists in directly collecting or apprehending the features of objects present in the environment by means of the senses. Since this process is a direct one, Gibson believes postulating mental representation does not in any way make it easier to understanding it. On the other hand, in contemporary philosophy of mind and cognitive psychology the concept of mental representation is almost indispensable. The article presents an attempt to interpret the perceptual process of information acquisition in terms of dynamic systems theory - or, more precisely, as a kind of simulation. The simulation model of perception based on a minimalist understanding of representation (as procedural knowledge) is meant to complement the ecological theory of perception proposed by Gibson.