W poszukiwaniu tożsamości podmiotu romantycznego – między pamięcią indywidualną a zbiorową. „Lyrical Ballads” Williama Wordswortha oraz „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza

Rozważania nad związkami pamięci z literaturą (wyrastające ze studiów Aleidy Assmann) prowadzą autora do odkrycia w dwóch wczesnoromantycznych tomikach poezji ("Balladach i romansach" Adama Mickiewicza oraz "Lyrical Ballads" Williama Wordswortha) problemu „pamięci literatury” (związanego z opisaną przez Maurycego Mochnackiego kategorią „naśladowania”). Stanowią one również pretekst do refleksji nad gatunkiem ballady jako „medium pamięci” i wiodą do odkrycia w dwóch analizowanych zbiorach poezji paradoksu pamięci romantycznej. Jak się okazuje, pamięć indywidualna łączy się (w epicko-lirycznej strukturze ballady) z pamięcią kolektywną na zasadzie wpływu „tekstów zbiorowych” („pieśni gminnej”, opowieści „zwykłych ludzi”) na tożsamość podmiotu, lecz równocześnie jest względem niej przeciwstawna – kwestionuje, weryfikuje i podważa autentyczność obrazów z niej wyrastających.

Growing among others from Aleida Assmann’s studies, considerations about the relations between memory and literature lead the author to trace in two early Romantic volumes of poetry (Adam Mickiewicz’s "Ballads and Romances" and William Wordsworth’s "Lyrical Ballads") the problem of “the memory of literature,” connected with the category of “imitation” described by Maurycy Mochnacki. The volumes also form a pretext for a reflection about the genre of ballad as a “medium of memory” and lead to the discovery of a paradox of Romantic memory in the texts. It can be seen that individual memory is (in epic-lyrical structure of the ballad) linked to collective memory as based on the influence of “collective texts’” (“folk song,” “ordinary people’s” stories), on the subject’s identity, and is at the same time its opposite – it questions, verifies and undermines the authenticity of the pictures which it evokes.