Jakość badań jakościowych podczas pandemii COVID-19 – doświadczenia badaczy i badaczek społeczno-humanistycznych

W artykule opisujemy zmiany w zakresie jakości badań jakościowych wynikające z dostosowywania praktyk badawczych do warunków pandemicznych na kolejnych etapach procesu badawczego. Analiza powstała na podstawie 32 wywiadów pogłębionych z badaczami i badaczkami społeczno-humanistycznymi. Omawiamy „drogi do jakości” i „drogi do niejakości” w badaniach jakościowych w czasie kryzysu pandemicznego. Osoby prowadzące badania cechowała ambiwalencja w ocenie wpływu warunków pandemicznych na jakość ich badań. Analiza skupień pokazała z kolei, że strategie zapewniania jakości badań jakościowych w pandemii różniły się ze względu na uważność na zmiany jakości w różnych fazach procesu badawczego. Wyróżniono strategie polegające na dążeniu do osiągania jakości głównie na etapie realizacji badań oraz strategie holistyczne, skupione na zapewnianiu jakości we wszystkich fazach badania. Uzyskane wyniki zostały zinterpretowane w odniesieniu do czterech podejść do jakości badań jakościowych wyróżnionych na podstawie analizy literatury przedmiotu.

In this article we describe the changes in the quality of qualitative research resulting from the adaptation of research practices to the pandemic conditions at the successive stages of research process. The analysis is based on 32 in-depth interviews with researchers in social sciences and humanities. We discuss ‘routes to quality’ and ‘routes to non-quality’ in qualitative research during the pandemic crisis. The researchers were ambivalent about the impact of the pandemic conditions on the quality of their research. Cluster analysis showed that the strategies for ensuring the quality of qualitative research differed due to the attentiveness to quality changes at different phases of the research process. Two main strategies were distinguished: the pursuit of quality during the phase of research conduct and the holistic strategies focused on quality assurance in all phases of research. The results were interpreted in relation to the four approaches to quality in qualitative research, which can be distinguished on the basis of literature review.