„Wiara dar Boży – a ty karać każesz...” Justus Lipsius między Lejdą, Krakowem, Rudami a Wrocławiem

Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu ma w swych zbiorach interesujące polonicum: egzemplarz „Politicorum sive Doctrinae libri sex” Justusa Lipsiusa w tłumaczeniu Pawła Szczerbica („Polityka pańskie, to jest Nauka, jako pan i każdy przełożony rządnie żyć i sprawować się ma”. Kraków 1595. BUWr 442635). Na jego kartach znajdują się dwie rękopiśmienne noty dawnego czytelnika, zdecydowanie krytykujące niderlandzkiego filozofa, który nawoływał, aby „palić i siec” innowierców. Artykuł omawia dzieło Lipsiusa, jego konteksty (zmienną postawę konfesyjną twórcy neostoicyzmu), a także historię tego egzemplarza (druk krakowski, własność klasztoru cysterskiego w górnośląskich Rudach, a następnie biblioteki wrocławskiej). Jest tu też próba odpowiedzi na pytanie, kim był i jakie miał intencje ów dawny czytelnik.

Wrocław University Library treasures an interesting polonicum—a copy of “Politicorum sive Doctrinae libri sex” by Justus Lipsius in the translation of Paweł Szczerbic “Polityka pańskie, to jest Nauka, jako pan i każdy przełożony rządnie żyć i sprawować się ma” (“The Politics”). (Cracow 1595. BUWr 442635). Its pages contain two handwritten notes by an old reader that firmly criticise the Netherlandic philosopher who called for “burning and hacking” the heretics. The paper discussed Lipsius’ work, its contexts (the changing confessing stance of the founder of neo-stoicism), as well as the history of the print (the Cracow edition, the property of the Cistercian monastery in the Upper Silesian Rudy, and later Wrocław University Library). The paper also tries to settle who the old reader was and what his intentions were.