KONCEPCJA PAŃSTWA JAKO PRACODAWCY OSTATNIEJ INSTANCJI W KONTEKŚCIE NOWOCZESNEJ TEORII PIENIĄDZA

The concept of the Employer of Last Resort (ELR) is so strongly bound up with the Modern Money Theory (MMT) that they can be treated as two pillars of the single idea. The MMT has to provide financial feasibility of ELR, and ELR is designed to support price stability within MMT by setting ELR wage level as the most important price in the whole pyramid of prices in the economy. ELR supported by MMT is to enable social objective of full employment and in the same time to ensure stability of purchasing power of the national currency. Numerous detailed assumptions ELR and MMT give rise to controversy within scientific world, even inside neokeynesian school to which these ideas belong. The power of controversy seems to grow along with acquiring of political influence by representatives of ELR and MMT. But these concepts are strongly shaped by economic and social characteristics of the United States and because of that it faces a lot of systemic obstacles in case of an attempt to implement them both in Poland and in another countries of the European Union.

Koncepcja państwa jako pracodawcy ostatniej instancji (Employer of Last Resort — ELR) jest na tyle powiązana z nowoczesną teorią pieniądza (Modern Money Theory — MMT), że mogą one stanowić dwa filary jednej idei. MMT ma zapewnić finansową wykonalność ELR, a ELR ma wspomóc stabilność cen w ramach MMT, dzięki ustanowieniu poziomu płacy w tym programie jako najważniejszej ceny w całej piramidzie cen w gospodarce. ELR wspierane przez MMT ma umożliwić uzyskanie społecznego celu pełnego zatrudnienia z równoczesnym zapewnieniem stabilności siły nabywczej waluty krajowej. Wiele szczegółowych założeń ELR i MMT wzbudza duże kontrowersje w świecie naukowym, nawet wewnątrz nurtu neokeynesowskiego, do którego te idee przynależą. Siła kontrowersji wydaje się rosnąć wraz ze zdobywaniem wpływów politycznych przez przedstawicieli ELR i MMT. Są to jednak koncepcje silnie ukształtowane przez specyfikę gospodarczospołeczną Stanów Zjednoczonych i przez to napotykające bardzo wiele systemowych przeszkód implementacyjnych zarówno w Polsce, jak i w innych krajach Unii Europejskiej.