Les voyages picaresques de Pigault-Lebrun

Artykuł poświęcony jest przeglądowi powieści Pigault-Lebruna, których większość osnuta jest wokół motywu podróży łotrzykowskiej. Nie ma w tym nic dziwnego, bowiem własne życie autora, bujne i awanturnicze, dostarczyło mu materiału do podjętej w późniejszym okresie pracy pisarskiej. Bohaterami jego powieści są na ogół młodzi ludzie skromnego pochodzenia, z różnych powodów zmuszeni do porzucenia domowych pieleszy i wędrówki po świecie, która pozwala im w dojrzałym wieku osiągnąć spokój i rozwagę. Ich podróże, choć pełne barwnych i interesujących samych w sobie przygód, są jednocześnie okazją do ukazania prawdziwego oblicza świata, a zwłaszcza dwóch obrosłych mitami instytucji, tj. Kościoła i armii, i zdemaskowania tkwiącego w nich zła. Demaskatorski charakter powieści nie kłód się jednak z dużym ładunkiem komizmu, bo śmiech też może pobudzić czytelnika do refleksji, podobnie zresztą jak dygresje podkreślające względność norm i obyczajów.