Sposoby badania błędów w glottodydaktyce. Przegląd wybranych koncepcji

Niniejszy, 22 tom „Kształcenia Polonistycznego Cudzoziemców”, noszący tytuł „Błąd glottodydaktyczny”, jest wielogłosową narracją współczesnych glottodydaktyków na temat ich rozumienia błędów popełnianych w trakcie nauki języka obcego, w szczególności jpjo, przez obie strony procesu – ucznia i nauczyciela. „Bohater” tego tomu – błąd glottodydaktyczny – nie jest więc już jedynie błędem uczniowskim. Lapsologia glottodydaktyczna jako dyscyplina badająca różnorodne błędy, które pojawiają się wtedy, gdy przebiega proces nauczania-uczenia się, znacznie rozszerzyła dziś swój zakres, stając się punktem obserwacyjnym procesów błędotwórczych, które mogą zachodzić w fazie przygotowania do lekcji, w czasie lekcji i w fazie oceny (ewaluacji) i dotyczyć obu stron procesu. Zwrócenie uwagi na błędy nauczycielskie jest niewątpliwie związane z wyzwaniami, jakie stwarza prowadzenie specjalizacji i studiów podyplomowych z zakresu nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego.

Celem niniejszego artykułu jest analiza sposobów badania błędów popełnianych przez uczących się języków obcych. Przegląd koncepcji umieszczonych w artykule jest oparty na pracach glottodydaktyków amerykańskich i przedstawia zarazem główne szkoły glottodydaktyki amerykańskiej – behawioryzm, kognitywizm oraz tzw. szkołę dialogiczną. Autor analizuje zarówno koncepcje pojęcia błędu w każdej ze szkół, jak i sposoby ich badania.

The aim of the paper is to investigate the methods of error analysis in second language acquisition. The review of approaches to error analysis is based on the works of American researchers and at the same time is a short presentation of main schools of second language acquisition in the United States. The author discusses behaviorism, cognitivism, and the dialogical school. He takes into consideration not only the concept of error, but also the methods of error analysis.