Lekarze i studenci medycyny wobec sytuacji etycznie trudnych. Komunikat z badań

Podziękowania Autorzy chcieliby uprzejmie podziękować następującym Osobom, dzięki których życzliwości i pomocy możliwa była realizacja prezentowanej pracy: ▶ wszystkim Respondentom, którzy poświęcili swój czas i wzięli udział w badaniu ankietowym; ▶ Panu prof. dr hab. n. med. Dariuszowi Moczulskiemu, Prodziekanowi ds. Dydaktyki Wydziału WojskowoLekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi za zgodę na realizacje badania wśród studentów; ▶ Paniom mgr Karolinie Szczepaniak, mgr Katarzynie Woźniak i lek. Aleksandrze Dębińskiej za wolontaryjną pomoc przy realizacji projektu. Autorzy dziękują także Anonimowym Recenzentom za ich życzliwe komentarze i sugestie istotnych poprawek, zgłoszone wobec pierwotnej wersji niniejszego artykułu.

W tekście zaprezentowane są wybrane wyniki badań przeprowadzonych przez autorów w roku akademickim 2013/2014 z udziałem lekarzy rezydentów, lekarzy specjalistów oraz studentów medycyny z województwa łódzkiego. Pomiar wykonano z zastosowaniem techniki ankietowej; wielkość próby badawczej wyniosła N=379. Celem pracy było poznanie i skonfrontowanie opinii przedstawicieli dwóch grup: lekarzy i studentów medycyny na temat sytuacji etycznie trudnych w zawodzie lekarza. W całej badanej grupie zaobserwowano wysoki poziom przekonania (95%) o tym, że medycy w swojej pracy mają do czynienia z sytuacjami i przypadkami, które są etycznie trudne i niejednoznaczne. Studenci medycyny najczęściej (59%) wskazywali tu na konflikty światopoglądowe między lekarzem i pacjentem, zaś lekarze wspominali przede wszystkim (34%) o problemach związanych z podejmowaniem terapii uporczywej i odstępowaniem od niej. W zgodnej opinii praktykujących lekarzy i studentów medycyny, w sytuacjach etycznie trudnych lekarze powinni się kierować przede wszystkim dobrem pacjenta, na dalszym miejscu stawiając własne sumienie, przepisy prawa, kodeks etyczny oraz procedury i opinię rodziny chorego. Co ważne medycy wyraźnie częściej (10 pkt. proc.) formułowali opinię, iż powyższe czynniki okazują się, w praktyce działania lekarza, niesprzeczne.

In the paper some results of an own survey (sample N=379) conducted in academic year 2013/2014 among the group of medicine students, resident physicians and medical specialists from łódzkie voivodeship are presented and discussed. The aim of the study was to identify the opinion of members of two groups: physicians and medicine students in the field of moral problems in the medical’s work. Almost every respondent (95%) was convinced that physicians had to deal with some situations that were ethically problematic. When asked about some examples, medicine students most often (59%) mentioned ideological or religious controversies between medical and his patient, while physicians (34%) tended to recall the case of futile treatment. Medicine students and physicians agreed that while dealing with ethically problematic situation, the patient welfare should be treated as the most important guideline, more vital than medical’s conscience, law and procedures, ethical code and patient’s family opinion. Moreover, physicians more often than medicine students (10pp) stated that all those factors were consistent.