Ponadczasowa interkulturowość parku zabytkowego w Zatoniu jako ważny aspekt inicjacyjny dla utworzenia zatońskiego Parku Kulturowego

Zatonie, dawny niemiecki Günthersdorf, to pozornie jedna z wielu poniemieckich wsi położonych malowniczo w bogato zalesionych zakątkach województwa lubuskiego. Przebogata historia Zatonia oraz liczne zabytki historyczne i przyrodnicze, czynią z tego miejsca niedocenioną perłę turystyczną na skalę regionu, województwa, a może nawet i kraju. Najważniejszym zabytkiem dzisiaj, a o po II wojnie światowej włączonym w teren Lasów Państwowych, jest zabytkowy, ponad 50 ha park, którego bogactwo dendrologiczne było tematem wielu artykułów w czasopismach naukowych. Prócz wartości przyrodniczej, park ma również wartość kulturową, ponieważ bardzo prawdopodobnym jest, że na powstanie tego bardzo cennego krajobrazowo miejsca miał poważny wpływ jeden z najwybitniejszych projektantów ogrodów XIX wieku Joseph Pater Lenne. Wybitny architekt zieleni i ogrodnik, który w 1845 roku został mianowany przez Fryderyka Wilhelma IV głównym zarządcą i generalnym dyrektorem pruskich ogrodów królewskich, a którego liczne projektowe dzieła wpisane są obecnie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Stosownie wyeksponowany i wykorzystany potencjał zatońskiej rezydencji i jej okolicy, mógłby się stać zaczątkiem do zaznaczenia jej wartości historycznej, a w dalszej kolejności być ważnym argumentem za utworzeniem w Zatoniu malowniczego Parku Kulturowego.

Summary: Zatonie, former German Günthersdorf, is apparently one of the few former German villages situated picturesquely in the richly forested parts of Lubuskie voivodeship. Zatonie’s history and numerous historic and natural monuments, make this place a touristappreciated gem of the scale of the region, voivodeship and perhaps even the country. The most important monument today, and reprehensibly incorporated to the area of the State Forests by the communist authorities, is historical, more than 50-hectare park, which – with its dendrochronology wealth – was the subject of many articles in scientific journals. Besides natural value, the park also has cultural value, because it is highly probable that one of the greatest 19th century garden designers – Pater Joseph Lenne – had a major part in rise of this very valuable landscape. This outstanding architect and gardener in 1845 was appointed by Frederick William IV as the main administrator and general director of the Prussian royal gardens, and his many design works are now listed as a UNESCO World Heritage Site. Properly exposed and exploited the potential of the place and its surroundings could be the beginning of marking its supralocal interculturality and could be an important argument for the creation of the Cultural Park in Zatoń.