Językowo-kulturowy obraz przestrzeni miejskiej Moskwy na przełomie XIX i XX wieku (na bazie słownika W. Jelistratowa)

Artykuł podejmuje się rekonstrukcji językowo-kulturowych elementów przestrzeni miejskiej Moskwy w aspekcie diachronicznym (przełom XIX i XX wieku) przy użyciu metod lingwistyki kulturowej. Zasadność wyboru tego paradygmatu wynika z faktu, iż na gruncie językoznawstwa rosyjskiego nie jest on uprawiany. Artykuł pokazuje, że na skomplikowany obraz przestrzeni miejskiej składają się aspekty kulturowe (architektura, herb, hejnał, flaga), a przede wszystkim językowe (dialekt miejski, zapożyczenia obce, nieoficjalna urbanonimia). Wszystkie te elementy tworzą uniwersalny język przestrzeni, który może być zestawiany z innymi miastami Słowiańszczyzny.

The aim of this article is to reconstruct the linguistic and cultural image of Moscowat the turn of the twentieth century using the paradigm of cultural linguistics. This paradigm was selected as the theoretical framework of the study considering that it practically has not been applied in Russian linguistics. The article shows that the intricate image of the urban space is created by means of cultural elements (the coat of arms, the flag, the bugle call, architecture) and, most of all, linguistic elements whose major exponent is a given urban dialect. It is a wide-ranging construct whose lexis, apart from native elements, also includes a large number of foreign components and proprial (official and unofficial) vocabulary. The conglomerate of these elements can be regarded as a specific language of the urban space.