Organizacja bezpieczeństwa granic w I Rzeczypospolitej

Along with the development of settlement, first borders were drawn, moreover the strengthening of the order of tribal authority allowed for more effective management and enlargement of the occupied territories. The first borders were natural borders and ran along rivers, mountain peaks, forests, sea shores, etc. The border was a transitional belt located at the edges of the sovereignty of individual tribes or rulers. With time, the borders were protected not only thanks to natural obstacles, but also defensive systems in the form of strongholds, earth embankments, wire entanglements and other fortifications. The aim of the considerations is the organization of protection of the borders of the Polish state in the period of the First Polish Republic in the face of changes taking place in the environment of external and internal security. In the methodological aspect, the historical and comparative methods were used, based on the analysis of source materials and the subject literature. As a result of the above, it has been established that the borders of the First Republic of Poland were formed differently and were subject to significant changes, ensuring the security of the state and its citizens at a different level.

Wraz z rozwojem osadnictwa wytyczano granice, a umacnianie porządku władzy plemiennej pozwalało powiększać zajmowane tereny oraz skuteczniej nimi zarządzać. Pierwsze granice były granicami naturalnymi i przebiegały wzdłuż rzek, szczytów górskich, lasów, wybrzeży mórz itp. Granica stanowiła pas przejściowy znajdujący się na krańcach władztwa poszczególnych plemion czy włodarzy. Z upływem czasu granice chroniono nie tylko dzięki naturalnym przeszkodom, ale budowano systemy obronne w postaci grodów, wałów ziemnych, zasieków i innych umocnień. Celem rozważań jest organizacja zabezpieczenia granic państwa polskiego w okresie I Rzeczypospolitej wobec zmian zachodzących w środowisku bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego. W aspekcie metodologicznym wykorzystana została metoda historyczna i komparatystyczna w oparciu o analizę materiałów źródłowych i literaturę przedmiotu. Wynikiem powyższego jest stwierdzenie, że granice I Rzeczypospolitej formowały się różnie i podlegały znacznym zmianom, zapewniając bezpieczeństwo państwu i jego obywatelom na zróżnicowanym poziomie.