Nazistowskie świętowanie w okupowanym przez Niemców Toruniu na podstawie dziennika Thorner Freiheit (1939–1945)

The article aims to outline the image of Nazi celebrations in German-occupied Toruń. The source basis for the analysis was materials from the daily Thorner Freiheit, published in the city from September 20, 1939 to January 30, 1945. It is a valuable source of information about the occupation reality because it contains numerous details that create a picture of everyday life which cannot be found in any official documentation. In the analysis of Nazi celebrations in Toruń, only holidays referring to anniversaries/historical events were included: Seizure of Power Day (Tag der Machtergreifung), a.k.a. National Uprising Day (Tag der nationalen Erhebung), celebrated on January 30; the anniversary of the creation of the NSDAP (Parteigründungsfeier) – February 24; Heroes’ Memorial Day (Heldengedenktag); Hitler’s birthday (Führergeburtstag) – April 20; National Labor Day (Tag der nationalen Arbeit) on May 1; Memorial Day for the Martyrs of the (Nazi) Movement (Gedenktag für die Gefallenen der Bewegung), celebrated on November 9.

Celem artykułu jest nakreślenie obrazu nazistowskiego świętowania w okupowanym przez Niemców Toruniu. Za podstawę źródłową analizy posłużyły materiały z dziennika Thorner Freiheit, wydawanego w mieście od 20 września 1939 do 30 stycznia 1945 roku. Jest to niezwykle cenne źródło wiedzy na temat okupacyjnej rzeczywistości, ponieważ zawiera liczne szczegóły składające się na obraz życia codziennego, których nie znajdziemy w żadnej urzędowej dokumentacji. W analizie nazistowskich uroczystości na gruncie toruńskim zostały uwzględnione wyłącznie święta nawiązujące do rocznic/wydarzeń historycznych: Dzień Przejęcia Władzy (Tag der Machtergreifung), znany również jako Dzień Narodowego Powstania (Tag der nationalen Erhebung), obchodzony 30 stycznia; rocznica utworzenia NSDAP (Parteigründungsfeier), przypadająca 24 lutego; Dzień Pamięci Bohaterów (Heldengedenktag); urodziny Hitlera (Führergeburtstag) – 20 kwietnia; Narodowe Święto Pracy (Tag der nationalen Arbeit) – 1 maja; Dzień Męczeństwa Bohaterów Ruchu Nazistowskiego (Gedenktag für die Gefallenen der Bewegung), obchodzony 9 listopada.