Students’ Relationships With Peers and Teachers in the Context of Substance Use

W artykule przedstawiono wyniki badania relacji uczniów z rówieśnikami i z nauczycielami w szkole pod kątem wpływu, jaki na te relacje ma używanie substancji psychoaktywnych przez nastolatków. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem sondażu diagnostycznego oraz oryginalnego kwestionariusza. W badaniu brało udział 396 uczniów w wieku od 13 do 19 lat ze szkół podstawowych, średnich, technicznych i zawodowych. Wyniki badania ujawniły istotny związek między relacjami nastolatków z rówieśnikami i z nauczycielami a używaniem przez nich substancji psychoaktywnych. Im większa jest intensywność używania substancji psychoaktywnych wśród nastolatków, tym słabsze są ich relacje z nauczycielami i z rówieśnikami. Z kolei silniejsze relacje z personelem szkolnym i z rówieśnikami wiązały się z mniejszą liczbą objawów uzależnienia od alkoholu i narkotyków. W badaniu ważną rolę odegrała zmienna pośrednicząca, jaką są w tym wypadku osiągane wyniki w nauce. Średnie wyniki dotyczące osiągnięć w nauce korelowały istotnie z relacjami nastolatków z nauczycielami. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że silniejsze relacje nastolatków z personelem szkoły były powiązane z lepszymi wynikami w nauce, podczas gdy gorsze wyniki w nauce korelowały z wyższym poziomem nadużywania przez nich substancji psychoaktywnych.

This article examines students’ relationships with their peers and teachers at school, exploring how these connections relate to adolescents’ use of psychoactive substances. The research was conducted using a diagnostic survey and an original questionnaire, involving 396 students aged 13 to 19 from primary, secondary, engineering, and vocational schools. The results revealed a significant relationship between adolescents’ connections with their peers and teachers and their substance use. Specifically, the greater the intensity of substance use among adolescents, the weaker their relationships with teachers and peers. Conversely, stronger relationships with school staff and peers were associated with fewer symptoms of alcohol and drug dependence. Academic performance, a mediating variable, played an important role in the study. The mean academic performance scores correlated significantly with adolescents’ relationships with teachers. The findings indicate that stronger relationships with school staff were associated with higher academic achievement, whereas lower academic performance correlated with higher levels of substance use among adolescents.