Józef Jan Miąso – nestor polskiej historii oświaty i wychowania

The aim of this text is to present the scientific and organizational work of Professor Józef Jan Miąso and its significance for the history of education. The article was written on the occasion of the scholar’s 95th birthday. It focuses primarily on (1) key aspects of the Professor’s scientific and professional biography, (2) his views on the study and teaching of the history of education and upbringing, and (3) his role in the development of the community of historians of education and the evaluation of other researchers’ scientific achievements. The article also emphasizes the important conclusions that emerge from the Professor’s biography for research into the history of education. The analysis of the scholar’s biography shows that important principles for those studying the pedagogical past include the reliability of scientific research, concern for the development of the academic community, and criticism combined with leniency when assessing the work of other scholars. The text is based on earlier studies dedicated to the Jubilarian, several of his publications and articles documenting the activities of historians of education and upbringing, and on his autobiographical study. These sources are supplemented by publications on the development of the history of education in Poland.

Prezentowany tekst ma na celu ukazanie działalności naukowej i organizacyjnej Profesora Józefa Jana Miąso i jej znaczenia dla historii oświaty i wychowania. Artykuł powstał z okazji 95. rocznicy urodzin Profesora Miąso. W rozważaniach skoncentrowano się przede wszystkim na przedstawieniu: (1) wątków jego biografii naukowej i zawodowej, (2) jego poglądów na badanie i nauczanie historii oświaty i wychowania, (3) jego aktywności na rzecz rozwoju środowiska historyków wychowania i oceny dorobku naukowego innych badaczy. W zakończeniu podano istotne dla badaczy dziejów oświaty i wychowania wnioski wynikające z biografii Profesora. Z analizy biografii uczonego wynika, że ważnymi zasadami dla zajmujących się poznaniem przeszłości oświatowo-wychowawczej są: rzetelność badań naukowych, troska o rozwój środowiska naukowego, krytycyzm połączony z wyrozumiałością w ocenie dorobku innych uczonych. W trakcie przygotowywania tekstu wykorzystano dotychczasowe opracowania poświęcone Jubilatowi, niektóre publikacje oraz artykuły dokumentujące działalność środowiska historyków wychowania jego autorstwa, a także opracowanie autobiograficzne. Uzupełniono je opracowaniami dotyczącymi rozwoju polskiej historii wychowania.