Kryzys w wartościowaniu i praca emocjonalna a wypalenie zawodowe u nauczycieli religii

Background This article presents an analysis of the relationship between the crisis of values and in the valuation, the strategy of emotional labor, and occupational burnout in the group of lay teachers of religion. In addition, the role of emotional labor as a mediator of the relationship between the crisis of values and burnout was analyzed. Three strategies of emotional labor were considered in the study: surface acting, deep acting, and expression of naturally felt emotions. Material and Methods The study was conducted in a group of 169 lay teachers of religion (males – 24%, females – 76%), using the Questionnaire for Investigating Crisis in Valuation developed by Oleś, the Maslach Burnout Inventory, and the Emotional Labour Scale developed by Diefendorff, Croyle and Gosserand. Results The crisis of values and in the valuation is an important factor responsible for occupational burnout in the group of lay teachers of religion. Surface acting and expression of naturally felt emotions mediate the relationship between crisis in the valuation and emotional exhaustion, depersonalization and lack of personal accomplishment. Surface acting increases, while the expression of naturally felt emotions decreases occupational burnout. Deep acting is not related with occupational burnout. Conclusions It is justified to seek factors favoring the expression of naturally felt emotions, and also those reducing surface acting. Med Pr 2015;66(5):687–700

Wstęp W artykule analizowano związek kryzysu wartości oraz strategii pracy emocjonalnej z wypaleniem zawodowym w grupie świeckich nauczycieli religii. Analizowano też rolę pracy emocjonalnej jako mediatora związku między kryzysem wartości a wypaleniem. W badaniach uwzględniono trzy strategie pracy emocjonalnej: pracę powierzchowną, głęboką i okazywanie emocji naturalnie odczuwanych. Materiał i metody Badaniami objęto 169 świeckich nauczycieli religii (24% – mężczyźni, 76% – kobiety). W badaniach zastosowano opracowany przez Olesia Kwestionariusz do Badania Kryzysu w Wartościowaniu, Kwestionariusz Wypalenia Zawodowego Maslach (Maslach Burnout Inventory) oraz Skalę Pracy Emocjonalnej (the Emotional Labor Scale) opracowaną przez Diefendorffa, Croyle i Gosserand. Wyniki Kryzys wartości jest istotnym czynnikiem wypalenia zawodowego w grupie świeckich nauczycieli religii. Praca powierzchowna i okazywanie emocji naturalnie odczuwanych mediują związek kryzysu w wartościowaniu z wyczerpaniem emocjonalnym, depersonalizacją, a także z poczuciem braku osiągnięć – praca powierzchowna zwiększa wypalenie zawodowe, natomiast redukuje je okazywanie emocji naturalnie odczuwanych. Nie potwierdzono związku pracy głębokiej z wypaleniem zawodowym. Wnioski Zasadne jest poszukiwanie czynników sprzyjających okazywaniu w pracy emocji naturalnie odczuwanych, a także tych redukujących pracę powierzchowną. Med. Pr. 2015;66(5):687–700