Dosages of ionizing radiation during limb diagnostic X-ray examinations

Wstęp Badania rentgenowskie wiążą się z narażeniem pacjentów na promieniowanie jonizujące. Wielkość narażenia zależna jest od wykonywanej procedury medycznej, stanu technicznego aparatu rentgenowskiego i warunków ekspozycji dobieranych przez techników rentgenowskich (rtg.). Celem badania było oszacowanie wejściowej dawki powierzchniowej (ESD), na którą są narażani pacjenci podczas badań rentgenowskich kończyn górnych i dolnych. Uzyskane wyniki powinny być brane pod uwagę przez lekarzy przy podejmowaniu decyzji o kierowaniu pacjentów na badanie rentgenowskie. Stan techniczny aparatów rtg. i sposób wykonania badania jest również istotny dla ochrony radiologicznej personelu medycznego. Materiał i metody Badaniami objęto 56 placówek medycznych zlokalizowanych na terenie województwa mazowieckiego, wyposażonych łącznie w 118 aparatów rentgenowskich. Pomiary dawek otrzymywanych przez pacjentów przeprowadzono, stosując autorskie akredytowane procedury badawcze. Wyniki Stwierdzono kilkunastokrotne różnice w wielkości dawek otrzymanych przez dorosłych pacjentów i kilkukrotne różnice w przypadku dzieci. Największa rozpiętość mierzonych dawek u pacjentów dorosłych dotyczyła radiografii kości udowej. Zmierzona ESD dla tej procedury wynosiła 70,9–765,2 μGy (średnia: 319,7 μGy). U dzieci największa rozpiętość mierzonych dawek dotyczyła radiografii kolana. Wejściowa dawka powierzchniowa u dzieci 5-letnich wynosiła 11,8–95,8 μGy (średnia: 48,9 μGy). Wnioski Niezbędne jest jak najszybsze wdrożenie w pracowniach rentgenowskich roboczych procedur badań diagnostycznych na podstawie obowiązujących w Polsce procedur wzorcowych. Med. Pr. 2016;67(3):321–326

Background X-ray examination is associated with the patient’s exposure to ionizing radiation. The dose values depend on the type of the medical procedure used, the X-ray unit technical condition and exposure conditions selected by X-ray technicians. The aim of this study has been to assess the entrance surface dose (ESD) values received by patients during the limb X-ray examination. The results should help doctors in making the decision about sending patients for X-ray examination. At the same time the X-ray unit condition and examination method performance are important for the radiological protection of the medical staff. Material and Methods The study covered the total number of 118 X-ray units located in 56 public healthcare entities and private medical centers in the Masovian Voivodeship. The measurement of the radiation dose rate received by patients was based on our own research procedures. Results The research has found that there are even more than 10-fold differences in the dose values received by adult patients with several-fold differences in the case of children patients. The broadest dose value range for adult patients was related to femur radiography. The ESD values for this procedure ranged 70.9–765.2 μGy (with the average value of 319.7 μGy). The broadest dose value range for children was related to the knee radiography. The range for children aged 5 years old was 11.8–95.8 μGy (with the average value of 48.9 μGy). Conclusions It is essential to immediately implement X-ray room working procedures for the purpose of performing diagnostic examinations based on the existing model procedures. Med Pr 2016;67(3):321–326