Twórczość Józefa Wittlina – perspektywy krytycznogenetyczne

In the present article, I analyze four versions of the poem Przedśpiew [Prelude], which opens Józef Wittlin’s collection of poems entitled Hymny [Hymns], and discuss significant changes within the respective editions, pointing to the research potential of such an analysis. I also postulate that Hymny should be edited and published in accordance with the rules of genetic criticism of printed texts. I also demonstrate how genetic criticism may be applied to the works of Józef Wittlin in my discussion of a fragment of the manuscript of the novel Salt of the Earth. Thus, I both introduce and outline the future critical perspectives of genetic criticism.

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza czterech odsłon utworu Przedśpiew, tekstu otwierającego tom poezji Józefa Wittlina zatytułowany Hymny. Na przykładzie tego tekstu autor wskazuje na znaczące zmiany w obrębie poszczególnych wydań poezji, a dzięki temu na potencjał badawczy, jaki oferuje ich opis. Jest to zarazem postulat opracowania wydania Hymnów zgodnie z regułami genetyki druków. Możliwości zastosowania krytyki genetycznej w stosunku do Józefa Wittlina pokazuje również symptomatyczny przykład fragmentu rękopisu powieści Sól ziemi. Kwestie te stanowią zapowiedź dalszych badań krytycznogenetycznych i wstęp do nich.