Niewidzialne obrazy. Fotografie uchodźców w dyskursie mediów

The essay is devoted to the analysis of photographs of refugees published in contemporary digital media. I consider two seminal books: Regarding the Pain of Others by Susan Sontag (2003) and Civil Imagination. A Political Ontology of Image by Ariella Azoulay (2012) in regard to photographs by José Palazón and John Stanmeyer. Reflections by both writers are contradicted to concepts, among others, by W.J.T. Mitchell, Gillian Rose, Oliver Chanarin and Adam Broomberg. In regard to their thesis I argue that what we need nowadays is visual education, which develops the skill of critical interpretation of media messages. In the article I focus on the viewers’ perspective, thus less attention is put to the photographers’ intention. In the conclusion the interpretative approaches towards photography by Gillian Rose and Ariella Azoulay are presented.

W eseju przyglądam się publikowanym w sieci dwu fotografiom prezentującym obrazy uchodźców i uchodźczyń. Współczesne fotografie José Palazóna i Johna Stanmeyera zostają osadzone w kontekście przede wszystkim dwu kluczowych lektur – książki Regarding the Pain of Others Susan Sontag (2003) i Civil Imagination Arielli Azoulay (2012). Refleksję obu autorek zestawiam z koncepcjami m.in. W.J.T. Mitchella, Gillian Rose, Olivera Chanarina i Adama Broomberga. Z ich pomocą wskazuję na konieczność edukacji wizualnej, która rozwinie u odbiorcy umiejętność krytycznej interpretacji przekazów medialnych. W tekście zaprezentowana zostaje przede wszystkim perspektywa odbiorcza, dlatego też mniej uwagi poświęcam pracy fotoreportera wykonującego zdjęcie. W konkluzji przedstawiam propozycje podejść interpretacyjnych do fotografii: Gillian Rose i Arielli Azoulay.