Teoria Poezji Nieosobistej Thomasa Eliota a Kanon Konstandinosa Kawafisa. Porównanie poglądów i założeń dwóch klasycystów

The purpose of this article is to present concurrences in the poetic conceptions of two modernist poets, Thomas Stearns Eliot and Constantine Petru Cavafy. Thecomparative study is preceded by the brief characteristic of modernism which results in formulation of the following research thesis: Cavafy’s work seems to predate Eliot’s literary postulates by several years. As the article focuses on similarities in stances of the two authors, the base of the research material consists of selected critical essays by Eliot as well as Canon and theoretical work of Cavafy, known as Ars Poetica. The following issues are featured: analogies between Cavafy’s poetry and classicist ideas of Eliot; elaboration on literary premises of the two authors (comparison of Cavafy’s Ars Poetica and Eliot’s Theory of Impersonal Poetry); reading Cavafy’s poems through the perspective of Eliot’s aesthetics, work process and characteristic traits of the writer.

Artykuł ma na celu ukazanie zbieżności poglądów dwóch przedstawicieli modernizmu, Thomasa S. Eliota i Konstandinosa P. Kawafisa. Studium porównawcze poprzedza krótka charakterystyka epoki, pozwalająca wysunąć tezę badawczą: Kawafis mógł wyprzedzić o kilkanaście lat postulaty literackie Eliota. Tekst skupia się na podobieństwie postaw literackich obu autorów, dlatego podstawę analiz stanowi wybrana twórczość eseistyczno-krytyczna Eliota oraz Kanon i pisma teoretyczne Kawafisa. Tekst koncentruje się na następujących aspektach: zestawienie świata przedstawionego Kawafisa z klasycystycznymi poglądami Eliota, omówienie głębszej warstwy założeń literackich obu autorów (porównanie Ars Poetica Kawafisa z Theory of Impersonal Poetry Eliota), spojrzenie na styl Aleksandryjczyka przez pryzmat sądów estetycznych Eliota oraz kwestie związane z procesem twórczym i cechami artysty (dojrzałość i miejsce poety w spektrum homo vates – homo faber).