Solidarność mimo różnic – solidarność dzięki różnicom. Działaczki Ogólnopolskiego Strajku Kobiet

In one of the largest studies on coordinators of the Polish Women’s Strike (OSK) conducted in Poland so far, we carried out almost 100 CAWI and PAPI interviews with local coordinators of OSK groups from the entire country. Our aim was to get to know the people behind a countrywide network that organized the successful 2016 protests against attempts to tighten the already restrictive abortion law. We also wanted to find out what drove them to activism and how they understood the ambivalent concept of an “ordinary woman.” Although almost all of our respondents agree that the participants of the Women’s Strike in 2016 were “ordinary women”, the way they use the term “ordinary” does not align with the right-wing operationalisations of that term; on the contrary, it is associated with the diversity of the protesters. Based on the findings about the kinds of social positionings and intersections that OSK coordinators pay attention to, we discuss the issue of agency and possible reasons constraining participation in public (socio-political) life.

W badaniu dotyczącym organizatorek Ogólnopolskiego Strajku Kobiet (OSK) – jednym z największych, jakie dotychczas zrealizowano w Polsce – przeprowadziłyśmy prawie 100 wywiadów CAWI i PAPI z lokalnymi koordynatorkami grup OSK z całego kraju. Naszym celem było poznanie uczestniczek ogólnopolskiej sieci, która w 2016 roku umożliwiła organizację protestów przeciwko próbom kolejnego zaostrzenia restrykcyjnego prawa aborcyjnego. Chciałyśmy dowiedzieć się, co skłoniło je do aktywizmu i czy przed OSK były aktywne społeczno-politycznie również w innych obszarach. Ciekawiło nas też to, jak rozumieją one niejednoznaczne pojęcie „zwykłej kobiety”. Istotnym wnioskiem z badań jest to, że chociaż prawie wszystkie nasze respondentki zgadzają się co do tego, iż uczestniczki Strajku Kobiet w 2016 roku były „zwykłymi kobietami”, to ich sposób użycia terminu „zwykłe” różni się od prawicowych operacjonalizacji tego słowa, wiąże się bowiem przede wszystkim z różnorodnością protestujących. Na podstawie ustaleń dotyczących krzyżujących się pozycji społecznych, na które zwracają uwagę koordynatorki OSK, omawiamy kwestię sprawczości i możliwe bariery ograniczające udział w życiu publicznym.