Magna Mater modernistów – kobiecość archetypiczna w epoce Młodej Polski

The Great Goddess is a figure / idea / deity that has been “resurrected” again and again over the past century and a half, both in the context of various scholarly studies and  Western spirituality. The popularity of the concept of the Great Goddess is analyzed from the perspective of various disciplines: psychology, anthropology, history of religion, etc. The origins of this phenomenon – the great return and vindication of the female deity in culture – lie primarily in the 19th-century literary texts and philosophical essays. The pancultural motif of Magna Mater has already captured the attention of Polish literary scholars, but the research has mainly concerned contemporary works and has concentrated primarily on the fantasy genre. Drawing in particular from the field of depth psychology, the author of the article adopts similar research methods to analyze works from the turn of the 19th and 20th centuries. She seeks to discover in them the archetype of the Great Goddess, which already at that time began to inspire female and male artists. This resulted in extremely interesting literary creations and motifs, including Polish works.

Wielka Bogini to postać / idea / bóstwo, które w ciągu ostatniego półtorawiecza zostało na powrót „wskrzeszone” zarówno na gruncie rozmaitych badań naukowych, jak i obszarów kultury duchowej Zachodu. Fenomen popularności koncepcji Wielkiej Bogini analizowany jest z perspektywy różnych dyscyplin: psychologii, antropologii, historii religii etc. U początków tego zjawiska – wielkiego powrotu i rehabilitacji żeńskiego bóstwa w kulturze – stoją przede wszystkim XIX-wieczne teksty literackie i eseje filozoficzne. Pankulturowy motyw Magna Mater znalazł się już w orbicie zainteresowań polskich literaturoznawców, jednakże badania dotyczyły głównie utworów współczesnych i prowadzone były przede wszystkim w obrębie gatunku fantasy. Autorka artykułu przyjmując podobne metody badawcze (w szczególności z zakresu psychologii głębi), analizuje utwory z przełomu XIX i XX wieku w celu odszukania w nich archetypu Wielkiej Bogini, który już w owym czasie zaczął inspirować twórczynie i twórców, co zaowocowało niezwykle interesującymi kreacjami i motywami literackimi, także na polskim gruncie.