„To jest weryfikacja rzeczywistości”. Narracja drugoosobowa w fantastyce naukowej

The article contains an analysis of the function of second-person narrative in selected works of science fiction. This experimental type of narrative is characterised by a tendency to blur the line between the fictional and non-fictional worlds and to strengthen the reader’s empathic attitude. As the article shows, the combination of the possibility of deepening the psychological images of fictional characters with the complication of the ontological hierarchy of worlds and undermining their stability leads to interesting effects. Among them, the most promising seems the potential for strengthening the meanings that result from the confrontation of subjective worlds with the fictional worlds, understood as arenas for the characters’ actions.

Artykuł zawiera analizę funkcji narracji drugoosobowej w wybranych utworach fantastycznonaukowych. Szczególne predyspozycje tego eksperymentalnego typu narracji do zacierania granicy między światem fikcyjnym a pozafikcyjnym oraz do wzmacniania empatycznej postawy odbiorcy pociągają za sobą wyzwania, którym próbowali sprostać autorzy analizowanych utworów. Jak wynika z artykułu, połączenie możliwości pogłębienia psychologizacji fikcyjnych postaci z komplikacją ontologicznej hierarchii światów i podważaniem ich stabilności prowadzi do interesujących efektów. Wśród nich najbardziej obiecująca wydaje się potencjalność wzmocnienia znaczeń wynikających z konfrontacji światów podmiotowych ze światami pojmowanymi jako areny działania postaci.