„Natchnienie poezji było nie do wysłowienia ani opisania”. Uczta u Januszkiewicza i prelekcje w Collège de France wśród paryskich osobliwości w dzienniku Franciszka Salezego Gawrońskiego

Franciszek Salezy Gawroński (1787-1871) was a Napoleonic soldier, politician, social activist and diarist. Of particular importance in his oeuvre is his previously unpublished memoir written during his travels across Europe in the years 1839-1841. This work, written in a highly individual style, is clearly different from other non-fiction works written in the Romantic era - which is why it deserves special attention.  The article consists of two parts. In the first, I present the most important information about the author of the diary and generally characterise the content of this work. In the second part I present a fragment of the diary written during his stay in Paris. At that time Gawroński met with many representatives of the Polish emigration (including Adam Mickiewicz, Adam Jerzy Czartoryski and General Henryk Dembiński) and took part in important events in the Polish community.   

Franciszek Salezy Gawroński (1787-1871) był żołnierzem napoleońskim, politykiem, działaczem społecznym i pamiętnikarzem. Szczególne znaczenie w jego dorobku ma niepublikowany dotąd pamiętnik napisany podczas podróży po Europie w latach 1839-1841. Dzieło to, napisane w bardzo indywidualnym stylu, wyraźnie różni się od innych utworów niefikcjonalnych powstałych w epoce romantyzmu - dlatego zasługuje na szczególną uwagę.  Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawiam najważniejsze informacje o autorze pamiętnika i ogólnie charakteryzuję treść tego dzieła. W drugiej części przedstawiam fragment pamiętnika napisany podczas pobytu w Paryżu. W tym czasie Gawroński spotykał się z wieloma przedstawicielami polskiej emigracji (m.in. z Adamem Mickiewiczem, Adamem Jerzym Czartoryskim, generałem Henrykiem Dembińskim) i brał udział w ważnych wydarzeniach w środowisku polskim.