Aspiracje edukacyjne uczniów imigrantów

The issues which the author focuses on are educational aspirations of immigrant learners. In reference to foreign and partially the author’s own studies, attention is drawn to high educational aspirations of this category of learners – generally, higher than autochthonic learners of the same socio-economic status. What is indicated is the researchers’ lack of agreement in explaining the determinants of the specificity of these aspirations. The interpretation models situated within P. Bourdieu and J.-C. Passeron’s theory of reproduction, G. S. Becker’s concepts of rationality, investment and profitability, or R. Boudon’s model of social mobility associated with the perception of school effectiveness, do not provide fully 200 KOMUNIKATY I PROJEKTY BADAWCZEsatisfactory explanation of the discussed specificity. Therefore, the need is raised of searching for complementary interpretation models of this phenomenon. This results in a suggestion to apply the concept of meritocratic society to achieve this aim.

Przedmiotem zainteresowania autorki są aspiracje edukacyjne uczniów imigrantów. Odwołując się do badań zagranicznych i częściowo własnych, zwraca uwagę na wysokie aspiracje edukacyjne tej kategorii uczniów – generalnie wyższe w stosunku do uczniów autochtonów o tym samym statusie społeczno-ekonomicznym. Stwierdza brak zgodności wśród badaczy w kwestii wyjaśniania uwarunkowań specyfiki tych aspiracji. Modele interpretacji mieszczące się w obrębie P. Bourdieu i J. C. Passerona teorii reprodukcji, G. S. Beckera racjonalności, inwestycji i rentowności czy R. Boudona logiki mobilności społecznej powiązanej z percepcją efektywności szkolnej nie dostarczają w pełni zadowalających wyjaśnień tej specyfiki. W związku z tym istnieje potrzeba poszukiwania komplementarnych modeli interpretacji tego fenomenu. Stąd propozycja wykorzystania do tego celu koncepcji społeczeństwa merytokratycznego.