Ludwika Ferdynanda Jaxy-Bykowskiego pobyt w „niewoli czeskiej” w 1919 r.

An excellent biologist, anthropologist, pioneer of educational psychology and experimental pedagogy, high school teacher in Lviv, editor of pedagogical magazines, professor at the University of Poznań from 1927, author of over two hundred scientific works, he was also a political activist associated with the national camp. This publication concerns the personal experiences of Ludwik Ferdynand Jaxa-Bykowski related to the period of internment by the Czechoslovak authorities in early 1919. He left a memoir, published in the Lviv daily „Słowo Polskie”. It presents the conditions in which the internees and prisoners were kept, their daily activities, conversations and „state of mind”, the patriotism of the Polish miners, and on the other hand – the behavior of the Czechoslovak military, repressions and anti-Polish sentiments among the civilian population fueled by the authorities.

Wybitny biolog, antropolog, pionier psychologii wychowawczej i pedagogiki eksperymentalnej, nauczyciel szkoły średniej we Lwowie, redaktor czasopism pedagogicznych, profesor Uniwersytetu Poznańskiego od 1927 r., autor ponad dwustu prac naukowych, był także działaczem politycznym związanym z obozem narodowym. Niniejsza publikacja dotyczy osobistych przeżyć Ludwika Ferdynanda Jaxa-Bykowskiego związanych z okresem internowania przez władze czechosłowackie na początku 1919 r. Pozostawił on wspomnienie, opublikowane w lwowskim dzienniku „Słowo Polskie”. Przedstawia warunki, w jakich przetrzymywani byli internowani i więźniowie, ich codzienne zajęcia, rozmowy i „stan ducha”, patriotyzm polskich górników, a z drugiej strony – zachowanie czechosłowackiego wojska, represje i podsycane przez władze nastroje antypolskie wśród ludności cywilnej.