Instrumentalne podejście do Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. – „walka o konstytucję” jako polityczny kamuflaż w sporach aksjologicznych w Polsce (2015–2021)

Patrząc z perspektywy obserwatora zewnętrznego, polski spór o ustawę zasadniczą z 1997 r. dotyczy przestrzegania obowiązujących norm konstytucyjnych i bardziej ogólnie, reguły praworządności. Jednak spoglądając na ten konflikt przez pryzmat aksjologii można postawić tezę, że strony konfliktu politycznego (rządzący i opozycja) instrumentalizowały „walkę o konstytucję”, traktując ją jako jedno z narzędzi służących osiąganiu celów politycznych. Uczestnicy tego konfliktu dążyli do realizacji przeciwstawnych wartości politycznych, a ustawa zasadnicza, praworządność i hierarchia aktów prawnych miały charakter drugorzędny. Celem artykułu jest wyjaśnienie źródeł sprzecznych postaw wobec Konstytucji z 1997 r., a zastosowaną podstawą teoretyczną i punktem odniesienia dla analizy tego konfliktu jest kołowy model wartości politycznych.

From the perspective of an external observer, the Polish dispute over the 1997 Constitution concerns the question of compliance with the applicable constitutional norms and more generally, the rule of law. However, looking at this dispute through the prism of axiology, it is possible to put forward the thesis that both sides of the political conflict (the government and its opposition) instrumentalised the ‘fight for the constitution’, treating it as one of the tools for achieving political goals. Those taking part in it pursued opposing political values, while the constitution itself, the rule of law and the hierarchy of legal acts were treated instrumentally. The aim of the article is to explain the sources of conflicting attitudes towards the 1997 Basic Law. The applied theoretical basis of the article and the reference point for the analysis of the conflict is the circular model of political values.