Konfrontacyjne orzecznictwo polskiego i rumuńskiego sądu konstytucyjnego względem zasady pierwszeństwa prawa UE

Artykuł omawia problem konfrontacyjnego orzecznictwa sądów konstytucyjnych Polski i Rumunii w odniesieniu do pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej. Początkowo sądy te wypracowały przyjazną względem prawa unijnego wykładnię konstytucji. Dokonały także ustaleń co do zakresu tożsamości konstytucyjnej bazując na ogólnych przepisach konstytucyjnych w Polsce oraz na przepisach niezmienialnych w Rumunii. Przyjazna względem prawa unijnego wykładnia konstytucji została zakwestionowana w 2021 r. przez oba sądy. W artykule porównano te orzeczenia ustalając zakres niezgody między sądami konstytucyjnymi a organami Unii Europejskiej, a zwłaszcza TSUE. Problemy do porównania ustalono według reguł przyjętych dla prawa porównawczego i porównawczej metody badawczej. W konkluzji wskazano, że konfrontacyjne stanowisko sądów konstytucyjnych może być niwelowane w drodze politycznych decyzji władzy ustawodawczej i wykonawczej.

The paper discusses the problem of confrontational stance within the jurisprudence of the Polish and Romanian constitutional courts concerning the primacy of the European Union law. Initially, these courts developed the EU-friendly interpretation of their constitutions. They also indicated the scope of the constitutional identity of the respective states based on general constitutional provisions in Poland and on unamendable provisions in Romania. Both courts questioned this kind of interpretation in 2021. The paper compares the CT and CC judgments, determining the scope of disagreement between constitutional courts and the European Union bodies, especially the CJEU. The problems to be compared were determined according to the rules adopted for comparative law and the comparative research method. The conclusion indicates that the political decisions of the legislative and executive authorities may disregard the confrontational stance of constitutional court jurisprudences.