Status gramatyczny predykatywnych SZKODA , WSTYD , ŻAL raz jeszcze

The apparently nominal forms szkoda ‘pity’, wstyd ‘shame’, żal ‘regret’, when used predicatively, have been analysed either as ‘quasi-verbs’ (inflecting only for tense and mood), or as adverbs, or as nouns. The author recalls and reinforces arguments against their verbal analysis, and shows that such forms are categorially ambiguous. In their adverbial guise, they may be modified by other adverbs, they do not agree with the copula, they may co-occur with a dative experiencer, and they may occur in other predicative constructions, apart from copular constructions. In their nominal guise, they may be modified by adjectives, they agree with the copula, they do not easily combine with a dative experiencer, and they do not occur in other predicative constructions. The author also argues that this categorial ambiguity is correlated with the two copular constructions in Polish: one involving the purely verbal copula być ‘be’ and the other involving the so-called ‘pronominal’ copula to (być).

Pierwszym celem niniejszego artykułu jest potwierdzenie, że predykatywne szkoda, wstyd, żal nie są czasownikami niewłaściwymi. Dwa inne poglądy na temat statusu jednostek typu szkoda mówią, że są to przysłówki lub rzeczowniki. Autor pokazuje, że oba są prawdziwe: omawiane jednostki są kategorialnie niejednoznaczne, przy czym istnieje szereg testów pozwalających odróżnić użycia adwerbialne od użyć nominalnych. Przedstawia także argumenty za tym, że kategoria gramatyczna predykatywnych użyć omawianych jednostek skorelowana jest z typem konstrukcji łącznikowej, w której występują: formy przysłówkowe z łącznikiem być, natomiast formy rzeczownikowe – z łącznikiem to.