Poczucie własnej skuteczności autora bloga ciepiącego na SMA. Analiza kategorialna narracji

Self-efficacy is one of the most important categories of health pedagogy. It is associated with one’s ability to cope with a disease (Byra 2011), the image of a disease (Byra 2014), motivation to act and persistence in pursuing the goal (Ogińska-Bulik). The research conducted so far shows that self-efficacy strengthens the awareness of one’s own strengths and weaknesses, and what actually matters is not so much the results of the actions taken as the belief that the task can be met (Goleman 1999). The conducted research concerned the self-efficacy of a person suffering from SMA, who is unable to perform self-service activities. The research method used is the Categorical Analysis developed by Anna Walulik and Zbigniew Marek (2019). The qualitative research was based on the interpretation of the narrative of a blog run by a PhD student suffering from spinal muscular atrophy. Their aim was to show the patient’s experiences, who, despite the difficulties, is characterized by self-efficacy based on the awareness of his strengths, faith and sense of agency. In achieving such a state he was helped by relatives but his own activity in the field of education and writing a blog were vital. The collected results may be helpful in constructing educational tools for medical personnel and assistants of the disabled, and in designing activities aimed at strengthening the resources of disabled people.

Poczucie własnej skuteczności to jedna z najważniejszych kategorii pedagogiki zdrowia. Jest ona powiązana z radzeniem sobie z chorobą (Byra 2011), obrazem choroby (Byra 2014), motywacją do działania oraz wytrwałością w dążeniu do celu (Ogińska-Bulik). Z dotychczasowych badań wynika, że poczucie to wzmacnia świadomość własnych słabych i mocnych stron, a istotne są nie tyle rezultaty podejmowanych działań, co przekonanie o możliwości sprostania zadaniu (Goleman 1999). Prowadzone badania dotyczyły poczucia własnej skuteczności osoby chorej na SMA, niezdolnej do wykonywania czynności samoobsługowych. Zastosowana metoda badawcza to Analiza Kategorialna opracowana przez Annę Walulik i Zbigniewa Marka (2019). Badania jakościowe oparto o interpretację narracji bloga prowadzonego przez cierpiącego na rdzeniowy zanik mięśni doktoranta. Ich celem było ukazanie obrazu przeżyć chorego, który pomimo doświadczanych trudności cechuje się wysokim poczuciem własnej skuteczności opartym o świadomość swoich mocnych stron, wiarę i poczucie sprawczości. W osiągnieciu takiego stanu pomagały mu m.in. wsparcie bliskich, ale też własna aktywność na polu edukacji oraz pisanie bloga. Zgromadzone wyniki mogą być pomocne w konstruowaniu narzędzi edukacji personelu medycznego i asystentów osób niepełnosprawnych oraz projektowaniu działań ukierunkowanych na wzmacnianie zasobów osób niepełnosprawnych.