Semantics, studying the relations and connections between signs and what they refer to, has long ceased to be the domain of linguistics or philosophy of language, but freeing itself from this corset dating back to antiquity, it has become extensional semantics, enabling the study of these relations in various areas of human activity. We will be interested in visual iconic signs, i.e. natural signs – after all, the observed mobile object – not just a ship, presents its architecture, shape or spatial form – it presents itself. Although a moving object is not a conventional sign, its interpretation requires knowledge of conventions, i.e. the way it is read. Knowing how to read a sign will allow us to interpret an object and classify it into an appropriate semantic category resulting from the fact that the object has a certain number of perceptible features in order to include it in this category. However, the semantics of form – shape, moving objects – is characterized by a characteristic feature of the sign: as it approaches the observer, the sign becomes spatial, and as it moves away from it, it becomes seemingly two-dimensional. When we look at mobile objects – including watercraft, from a certain, considerable distance that we cannot recognize either macro details, let alone details, we can talk about a silhouette, i.e. a flat sign. A ship sailing near the horizon line, or a jet flying high above us, is a flat sign, almost a pictogram, but as it approaches the observer, it loses this feature, revealing more and more details, it becomes a three-dimensional sign. Every vehicle or vessel or aircraft is a spatial structure and therefore we must consider it as a spatial sign. The spatial form of moving objects, apart from the obvious functionalism, is characterized by a very distinct and decisive semantics of the body of the object – Let's call it shape semantics. Classifying an object will undoubtedly trigger cultural connotations in the beholder - it will depend on his individual emotional sensitivity. After all, moving objects also provide us with emotional information, escaping the previous understanding of semantics as one of the branches of logic. Considering the case of the semantics of the shape of mobile objects – e.g. wheeled vehicles, which have existed in the technical taxonomy of the world for almost as long as water ships, we will come to the conclusion that their silent form over the centuries, conveying the same content, used a different alphabet of signs: each epoch shapes its own alphabet of meanings conveyed not only by the form of the entire object, but also by its macro detail. A wheeled vehicle – a carriage evokes completely different cultural connotations in the viewer than a wheeled vehicle – a passenger car, although both facilities are used to transport a small, comparable number of passengers. Despite the fact that these signs are so diametrically opposed, they convey the same functional content – but – still, completely different emotions. The French stern trawler "SPES", shown in Figure 8 – on the left, to which – probably at the request of the shipowner, the designer gave an architectural expression of a motor yacht, is an example of how far the body of the superstructure and macro details of such a trawler can be architecturally transformed, but it is also an example of design "insincerity", losing the visual message of a fishing trawler. Both the tasks it performs and the speed it develops have nothing to do with a motor yacht. The semantic message of the aft Faroe Islands trawler "SKALAFOSSUR" of similar size, shown in this illustration - on the right, is "sincere", both in the sphere of strictly semantic as well as in the emotional sphere, in a way illustrating with its form – the shape and macro details, the effort of the fishermen: the hard work performed on them – and almost regardless of the weather, certainly has nothing to do with the yacht. The semantics of modern watercraft, through their particular purpose and the resulting completely different shape not only of the entire body of the ship, but also of its macrozones and macro details, very precisely and clearly informs us that we are dealing with a passenger or cargo ship, a fishing boat or a patrol boat, a pusher or a tugboat or a sailing ship. Especially on non-passenger ships – i.e. fishing ships and all other ships – called cargo ships according to the SOLAS Convention, the configuration of functional macrozones and macro-details provides us with unambiguous information about the ship – if, of course, we can read it, i.e. that we know the convention of interpreting this spatial, iconic sign. But the semantics of shape is not only information about the purpose of the ship, it is also – what we are particularly interested in – a statement about its aesthetics, which, while arousing emotions in us, will not leave us indifferent to it. This conventional catalogue of semantic signs, both resulting from the entire spatial arrangement of the ship and its macrozones – and even macro details, should be of interest to the architect in the process of designing the ship's architecture. The designer of the architecture of a ship or ship should also constantly remember that the final perception of architecture is significantly influenced by those details and equipment on which he has no de facto any influence. Therefore, based on a thorough analysis of the tasks that a given vessel will perform after construction, it should make a design synthesis, so that the architecture created by it not only carries its artistic message and articulates it in a clear way, but also so that all macro details characteristic of the designed ship co-create it, creating an unambiguous semantic message. It cannot ignore them, because it is them – especially on a non-passenger ship or ship, co-creating a specific alphabet with the body of the vessel, that make it easier for us to identify it semanticly. This is the axiom of integral design of the architecture of a water vessel.
Semantyka badając relacje i związki między znakami, a tym, do czego się one odnoszą, już od dawna przestała być domeną tylko językoznawstwa czy filozofii języka, ale uwalniając się z tego, sięgającego starożytności gorsetu, stała się semantyką ekstensjonalną, umożliwiając badania tych relacji w różnych obszarach aktywności człowieka. Nas będą interesowały wzrokowe znaki ikoniczne, czyli znaki naturalne – wszak obserwowany mobilny obiekt - nie tylko statek, przedstawia swoją architekturę, bryłę lub formę przestrzenną - przedstawia siebie. Choć obiekt przemieszczający się nie jest znakiem umownym, to jednak jego interpretacja wymaga poznania konwencji, czyli sposobu jego odczytania. Poznanie sposobu odczytania znaku umożliwi nam zinterpretowanie obiektu i jego zaklasyfikowanie do odpowiedniej kategorii semantycznej, wynikające z tego, że obiekt posiada określoną liczbę dostrzegalnych cech, aby go do tej kategorii zaliczyć. Semantyka formy – kształtu, obiektów przemieszczających się, charakteryzuje się jednak znamienną cechą znaku: w miarę zbliżania się do obserwatora, znak staje się przestrzenny, a w miarę oddalania się od niego - staje się pozornie dwuwymiarowy. Statek płynący w pobliżu linii horyzontu albo przelatujący wysoko nad nami odrzutowiec, stanowią płaskie znaki - niemal piktogramy, lecz w miarę zbliżania się do obserwatora, zatracają tę cechę, ujawniając coraz większą liczbę detali i stając się znakami trójwymiarowym. Każdy pojazd lub statek wodny albo powietrzny jest konstrukcją przestrzenną i dlatego musimy rozpatrywać go jako znak przestrzenny. Forma przestrzenna obiektów przemieszczających się, poza oczywistym funkcjonalizmem, charakteryzuje się bardzo wyrazistą i zdecydowaną semantyką bryły obiektu – nazwijmy ją semantyką kształtu. Sklasyfikowanie obiektu niewątpliwie uruchomi w patrzącym związane z tym obiektem konotacje kulturowe - będzie to zależało od jego indywidualnej wrażliwości emocjonalnej. Wszak obiekty przemieszczające się przekazują nam również informacje emocjonalne, wymykające się z dotychczasowego pojmowania semantyki jako jednego z działów logiki. Rozpatrując casus semantyki kształtu obiektów mobilnych – np. pojazdów kołowych, które istnieją w taksonomii technicznej świata prawie tak długo, jak statki wodne, dojdziemy do przekonania, że ich niema mowa kształtu na przestrzeni wieków, przekazując te same treści, operowała innym alfabetem znaków: każda epoka kształtuje bowiem swój alfabet znaczeń przekazywanych nie tylko przez formę całego obiektu, ale i przez jego makrodetal. Pojazd kołowy – kareta wzbudza w patrzącym zupełnie inne konotacje kulturowe niż pojazd kołowy – samochód osobowy, choć oba obiekty służą do transportu niewielkiej, porównywalnej liczby pasażerów. Pomimo tego, że znaki te są tak diametralnie różne, to przekazują nam te same treści funkcjonalne – ale jednak - zupełnie inne emocje. Pokazany na ilustracji nr 9 – z lewej strony, francuski trawler rufowy „SPES”, któremu - pewnie na życzenia armatora, projektant nadał architektoniczny wyraz jachtu motorowego, jest przykładem, jak dalece można przetransformować architektonicznie bryłę nadbudówki i makrodetali takiego trawlera, ale jest też jednocześnie przykładem „nieszczerości” projektowej, gubiąc wizualny przekaz trawlera rybackiego. Zarówno wykonywane przez niego zadania, jak i rozwijana prędkość, nie mają nic wspólnego z jachtem motorowym. Semantyczny przekaz pokazanego na tej ilustracji - z prawej strony, rufowego trawlera z Wysp Owczych „SKALAFOSSUR” o podobnej wielkości, jest „szczery”, zarówno w sferze stricte semantycznej, jak i w sferze emocjonalnej, niejako ilustrując swoją formą – bryłą i makrodetalami, wysiłek rybaków: wykonywana na nich – i to niemal niezależnie od pogody - ciężka praca, na pewno nie ma nic wspólnego z jachtem. Semantyka współczesnych statków wodnych, poprzez ich partykularne przeznaczenie i wynikający z tego zupełnie odmienny kształt nie tylko całej bryły statku, ale i jego makrostref i makrodetali, bardzo precyzyjnie i czytelnie informuje nas, że mamy do czynienia ze statkiem pasażerskim lub towarowym, kutrem rybackim albo kutrem patrolowym, pchaczem czy też holownikiem albo statkiem żaglowym. Szczególnie na statkach niepasażerskich – czyli rybackich oraz wszystkich innych – zwanych wg Konwencji SOLAS statkami towarowymi, konfiguracja makrostref funkcjonalnych i makrodetali przekazuje nam jednoznaczne informacje o statku – jeżeli oczywiście potrafimy je odczytać, czyli jeśli znamy konwencję interpretacji tego przestrzennego, ikonicznego znaku. Ale semantyka kształtu to nie tylko informacja o przeznaczeniu statku, jest to również – co nas w szczególności interesuje - wypowiedź o jego estetyce, która wzbudzając w nas emocje nie pozostawi nas obojętnymi wobec niego. Ten umowny katalog znaków semantycznych, zarówno wynikający z całego układu przestrzennego statku, jak i jego makrostref, a nawet makrodetali, powinien być w polu zainteresowania architekta w procesie projektowania architektury statku. Projektant architektury statku lub okrętu powinien stale pamiętać również o tym, że na ostateczną percepcję architektury mają niebagatelny wpływ te detale i wyposażenie, na które nie ma on de facto żadnego wpływu. Dlatego powinien on – w oparciu o wnikliwą analizę zadań, które dana jednostka będzie po zbudowaniu wykonywała, dokonać syntezy projektowej, po to, aby stworzona przez niego architektura niosła nie tylko jego artystyczny przekaz i w sposób czytelny go artykułowała, ale również po to, aby wszystkie makrodetale charakterystyczne dla projektowanego statku współkreowały ją, tworząc jednoznaczny przekaz semantyczny. Nie może ich ignorować, ponieważ to one – zwłaszcza na statku niepasażerskim lub okręcie, współtworząc wraz z bryłą jednostki specyficzny alfabet, ułatwiają nam jej semantyczną identyfikację. Jest to aksjomat integralnego projektowania architektury statku wodnego.
