Zachowania językowe a przetwarzanie słuchowe osób z autyzmem

This article provides a synthetic presentation of the research conducted as part of the preparation of the doctoral thesis. It presents the phenomena investigated from the perspective of the two factors determining language and language behaviour. Neuroscience has introduced the concept of auditory processing to human reflection. It describes the pathways and ways in which the human organism reacts to sound. It is known that auditory processing has a fundamental impact on language interorisation. Research presents an answer to the questions of how auditory processing is shaped in people diagnosed with autism and whether possible deficiencies in this processing help to explain communication difficulties in autism. This text presents two fundamental aspects of language be haviour: auditory processing and its role in shaping language, and the coherence of the utterances constructed by people with autism. The link between the two problems was that auditory processing and the state of auditory processing determine the language system, and that autism spectrum disorders impair language acquisition and affect the comprehension of utterances, as coherence problems condition comprehension. Auditory processing activities are linked with question comprehension skills, which are considered to be an essential component of interaction skills.

Artykuł stanowi syntetyczną prezentację przeprowadzonych badań w ramach przygotowywania rozprawy doktorskiej. Zaprezentowano badane zjawiska z perspektywy dwuczynności determinujących język i zachowania językowe. Neurobiologia wprowadziła do refleksji nad człowiekiem pojęcie przetwarzania słuchowego. Opisuje ono ścieżki i sposoby reagowania organizmu ludzkiego na dźwięk. Wiadomo, że przetwarzanie słuchowe ma zasadniczy wpływ na interioryzację języka. Badania prezentują odpowiedź na pytania, jak procesy przetwarzania słuchowego kształtują się u osób z diagnozowanym autyzmem oraz czy ewentualne niedostatki tego przetwarzania pozwalają objaśnić trudności komunikacyjne w autyzmie. Niniejszy tekst prezentuje dwa zasadnicze aspekty zachowań językowych: przetwarzania słuchowego i jego roli w kształtowaniu języka oraz spójności wypowiedzi budowanych przez osoby z autyzmem. Klamrą łączącą obydwa problemy stanowiło przekonanie, że proces i stan przetwarzania słuchowego wyznaczają system językowy oraz to, że zaburzenia ze spektrum autyzmu upośledzają proces opanowania języka oraz wpływają na rozumienie wypowiedzi, bowiem problemy ze spójnością warunkują rozumienie tekstu. Zastawiono czynności przetwarzania słuchowego ze sprawnością w rozumieniu pytań, które uważa się za podstawowy komponent umiejętności interakcyjnych.