Лексічныя асаблівасці перакладу глаў 3 і 4 Евангелля паводле Мацвея на беларускую мову (праваслаўная і каталіцкая рэдакцыі)

This article provides a comparative analysis of lexical and certain grammatical peculiarities in the Catholic and Orthodox editions of the Belarusian translation for Chapters 3 and 4 of the Gospel of Matthew of the New Testament. The study is based on biblical textual sources in Belarusian, Polish, Russian, Greek, and Biblical Hebrew, including explanatory and other dictionaries, as well as works on modern Belarusian literary lexicology. It is emphasized that while adapting the Gospel of Matthew into Belarusian, translators exhibit a certain dependence on foreign languages’ influence and confessional writing traditions, thus sometimes disregarding encyclopedic variants, or ignoring lexical, semantic, and grammatical processes characteristic for the modern Belarusian literary language.

W artykule przeprowadzono analizę porównawczą cech leksykalnych i wybranych cech gramatycznych w katolickim i prawosławnym wydaniach białoruskiego przekładu rozdziałów 3 i 4 Ewangelii Mateusza Nowego Testamentu. Badania opierają się na biblijnych źródłach tekstowych w językach białoruskim, polskim, rosyjskim, greckim i starożytnym hebrajskim, także na słownikach i pracach z dziedziny leksykologii współczesnego języka białoruskiego. Podkreśla się, że tłumaczenia Ewangelii Mateusza na język białoruski ujawniają pewną zależność od wpływów języków obcych, tradycji pisarstwa religijnego. Ponadto zauważa się pomijanie wartiartów słownikowych, nienawiązywanie do procesów leksykalnych, semantycznych i gramatycznych, charakterystycznych dla współczesnego białoruskiego języka literackiego.

У артыкуле праводзіцца параўнальны аналіз лексічных і пэўных граматычных асаблівасцей у каталіцкай і праваслаўнай рэдакцыях перакладу на беларускую мову 3 і 4 главы Евангелля паводле Мацвея Новага Запавету. Даследаванне грунтуецца на біблейскіх тэкставых крыніцах на беларускай, польскай, рускай, грэчаскай і старажытнагабрэйскай мовах, тлумачальных і інш. слоўніках, а таксама працах па лексікалогіі сучаснай беларускай літаратурнай мовы. Падкрэсліваецца, што перакладчыкі Евангелля паводле Мацвея на беларускую мову выказваюць пэўную залежнасць ад іншамоўных уплываў, канфесійных традыцый напісання, не заўсёды выкарыстоўваючы слоўнікавыя варыянты, не ўлічваючы ў поўным аб’ёме лексічныя, семантычныя і граматычныя працэсы, характэрныя для сучаснай беларускай літаратурнай мовы.