Relacje gwara – folklor w kontekście trwałości kultury oralnej

Dialect and folklore function on the basis of oral tradition as an intergenerational transmission. While the “historical” continuity in dialects is limited to three generations (I – parents – grandparents), elements that testify to their very long tradition can be found in the texts of folklore (folk song). This is especially visible when confronting the original works of different nations (a Slavic folk song is included here). A characteristic feature of the language of folk song is also the limitation – in relation to dialects – of the lexical and semantic structure. An analysis of texts of folk songs of various Slavic nations shows the functioning in its structure of elements characteristic also of the works attributed to Homer – these are the so-called permanent epithets taking the form of specific poetic formulas in oral works.

Gwara i folklor funkcjonują na bazie tradycji ustnej jako przekaz międzypokoleniowy. O ile ciągłość „historyczna” w gwarach jest ograniczona do trzech pokoleń (ja – rodzice – dziadkowie), o tyle w tekstach folkloru (pieśni ludowej) odnajdujemy elementy świadczące o ich bardzo długiej tradycji. Widoczne jest to zwłaszcza przy konfrontacji oryginalnej twórczości różnych narodów (tu uwzględniana jest słowiańska pieśń ludowa). Charakterystyczną cechą języka pieśni ludowej jest także ograniczenie – w stosunku do gwar – struktury leksykalno-semantycznej. Analiza tekstów pieśni ludowej różnych narodów słowiańskich wykazuje funkcjonowanie w jej strukturze elementów charakterystycznych także dla twórczości przypisywanej Homerowi – są to tzw. epitety stałe, przyjmujące w twórczości oralnej postać swoistych formuł poetyckich.