Reshoring jako sposób ograniczania zakłóceń równowagi w globalnych łańcuchach dostaw

Backgrounds: The notion that the world has become flat and national borders are irrelevant for production and supply, which was popularized during the peak of globalization, is outdated. This is implied by the events we are currently experiencing (e.g., trade wars, military operations in Ukraine, the COVID-19 pandemic). Increasingly, it can be seen that the perspective of globalization remains undefined mainly due to the disruptions and problems experienced by global supply chains, which are currently an impulse to redefine the strategies implemented by companies related to, inter alia, the relocation of activities, mainly production. The question arises as to whether reshoring and related investments are gaining strength, and which countries can count on the return of native corporations. Research purpose: The article presents the phenomenon of reshoring and tries to ascertain whether the disruptions that exert pressure on global supply chains imply its development. Methods: The research methods used include a review and analysis of the available literature and background data from reports, as well as information obtained from the author’s own research conducted among managers of foreign capital companies operating in Poland, using the in-depth interview tool. Conclusions: What we can expect as part of the activities undertaken by enterprises is the diversification of component/product sources from local/national markets (reshoring) or neighboring countries (nearshoring) located closer to the production plants. The analysis of the data and considerations concerning the relocation of economic activities as part of reshoring shows that corporations from the United States (83% of the surveyed companies) are most interested in reshoring. By contrast, those from European countries consider or implement nearshoring. Asia, China in particular, accounts for the largest number of reshoring projects.

Przedmiot badań: Podejście, jakie rozpowszechniano w latach największego rozwoju globalizacji, że świat stał się płaski, a państwowe granice pod względem produkcji oraz zaopatrzenia nie mają znaczenia, jest nieaktualne. Implikują to zdarzenia, jakich obecnie doświadczamy (np. wojny handlowe, działania zbrojne w Ukrainie, pandemia COVID-19). Coraz częściej można przekonać się, iż perspektywa globalizacji pozostaje niezdefiniowana głównie z uwagi na zakłócenia i problemy, jakich doświadczają globalne łańcuchy dostaw. To one obecnie stanowią impuls do redefinicji strategii realizowanych przez przedsiębiorstwa, związanych między innymi z delokalizacją działalności, głównie produkcyjnej. W tym miejscu powstaje pytanie, czy zjawisko reshoringu i związane z nim inwestycje przybiera na sile oraz które kraje mogą liczyć na tzw. powroty rodzimych korporacji. Cel badawczy: Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska reshoringu oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy zakłócenia, które wywierają presję na globalne łańcuchy dostaw, implikują jego rozwój. Metoda badawcza: Zastosowane metody badawcze obejmują między innymi przegląd i analizę dostępnej literatury oraz danych zastanych pochodzących z raportów, a także informacji uzyskanych z badania własnego przeprowadzonego wśród menadżerów przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym, prowadzących działalność w Polsce, z wykorzystaniem narzędzia wywiadu pogłębionego.1 Wyniki: Pandemia COVID-19 czy wojna handlowa między USA a Chinami uświadomiły liderom łańcuchów dostaw słabości ich zglobalizowanych łańcuchów i zakwestionowały logikę outsourcingu/ offshoringu oraz skoncentrowanych i współzależnych sieci łańcuchów. To, czego możemy spodziewać się w ramach działań podejmowanych przez przedsiębiorstwa, to z pewnością dywersyfikacja źródeł pozyskiwania komponentów/produktów z rynków lokalnych/macierzystych (reshoring) lub krajów sąsiednich (nearshoring) ulokowanych bliżej zakładów produkcyjnych. Analiza danych oraz przeprowadzone rozważania, dotyczące delokalizacji działalności gospodarczej w ramach reshoringu pokazują, iż największe zainteresowanie reshoringiem wykazują korporacje ze Stanów Zjednoczonych (83% badanych firm), natomiast z krajów europejskich rozważają lub wdrażają nearshoring. Biorąc pod uwagę regiony świata, najwięcej projektów reshoringu dotyczy Azji, głównie Chin.