Nabycie przez occupatio posiadania plastrów miodu oraz ukrytych w ziemi kosztowności według teorii Leona Pinińskiego. Część 2

Background: The article discusses the acquisition of possession of honeycombs and valuables hidden in the ground according to Leon Pininski’s possessio theory. This is another stage of the Polish Romanist’s considerations on the acquisition of possession of movable things by occupatio, continuing from the discussion of wild animals These views are an expression of criticism against the theory of possession formulated in the 19th century by Savigny, understood as a man’s actual power over a thing. Research purpose: The research purpose of the articles in this series is to introduce Pininski’s concept of possessio in understanding the economic relationship between man and thing, as well as to characterize the scientific profile of the Polish Romanist against the background of the activities of the Pandectists and other representatives of German-speaking legal science. Methods: The article uses the historical and legal method. Conclusions: Pininski’s reflections on the acquisition of possession of honeycombs and valuables hidden in the ground reinforced his conviction that the assumptions of Savigny’s theory were inaccurate and pointed out the shortcomings of the Pandectists’ interpretation of the Roman sources. While considerations on the acquisition by occupatio of possession of wild animals set the direction of critical discussion, the present considerations are a continuation of them with only a slight shift in emphasis. What draws attention here is Jhering’s direct inspiration in terms of the argumentation used and the selection of Roman sources. The previously formulated conclusions remain valid as to Pininski’s excellent orientation in the Pandectists’ interpretation of the ius Romanum sources, his balanced and careful assessment of the errors committed in it, as well as his ability to take a bold and, above all, practical approach to the researched matter.

Przedmiot badań: Przedmiotem badań jest nabycie posiadania plastrów miodu oraz ukrytych w ziemi kosztowności według teorii possessio Leona Pinińskiego. Jest to kolejny, po dzikich zwierzętach, etap rozważań polskiego romanisty na temat samodzielnego nabycia posiadania ruchomości w drodze occupatio. Poglądy te są wyrazem krytyki wobec sformułowanej w XIX w. przez Savigny’ego teorii posiadania rozumianego jako faktyczne władztwo człowieka nad rzeczą. Cel badawczy: Celem badawczym artykułów z tej serii jest przybliżenie opracowanej przez Pinińskiego koncepcji possessio w rozumieniu gospodarczego związku człowieka z rzeczą oraz charakterystyka naukowego wizerunku polskiego romanisty na tle działalności pandektystów i innych przedstawicieli niemieckojęzycznej nauki prawa. Metoda badawcza: W artykule zastosowana została metoda historyczno-prawna. Wyniki: Rozważania prowadzone przez Pinińskiego na temat nabycia posiadania plastrów miodu oraz ukrytych w ziemi kosztowności utwierdziły go w przekonaniu o nietrafności założeń teorii Savigny’ego i wskazały na uchybienia w pandektowej interpretacji rzymskiego materiału źródłowego. O ile rozważania na temat nabycia posiadania dzikich zwierząt przez occupatio wytyczały kierunek krytycznej polemiki, to niniejsze rozważania są ich kontynuacją z nieznacznym tylko przesunięciem akcentów. Uwagę zwraca tu przede wszystkim bezpośrednia inspiracja Jheringiem w zakresie zastosowanej argumentacji oraz doboru materiału źródłowego. Aktualne pozostają poprzednio sformułowane wnioski co do świetnej orientacji Pinińskiego w pandektowej interpretacji źródeł ius Romanum, co do wyważonej i starannej oceny merytorycznej popełnianych w niej błędów oraz co do umiejętności odważnego, a przede wszystkim praktycznego podejścia do badanej materii.1