SME representation in chambers of commerce bodies – a model perspective

Przedmiot badań: Przedmiotem badania jest analiza formalnej reprezentacji mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w organach izb gospodarczych w ujęciu modelowym. Cel badawczy: Izby gospodarcze zarządzane są przez swoje organy (zarząd, walne zgromadzenie i inne). Ich skład wyłaniany jest najczęściej przez członków w wyborach. Zwyczajowo odzwierciedlać powinien on strukturę zrzeszonych przedsiębiorstw – co najmniej w podziale branżowym i klas wielkości. Podział mandatów wpływa bowiem na działalność operacyjną organizacji – w tym na treść opracowywanych stanowisk w procesach konsultacyjnych i usługi świadczone przedsiębiorcom. Celem badania jest weryfikacja, czy w wybranych do analizy krajach (reprezentujących różne modele funkcjonowania izb gospodarczych) istnieją regulacje zabezpieczające formalną reprezentację MŚP w organach izb. A jeśli istnieją, to jaką przybierają formę. Oprócz ustalenia stanu faktycznego, przeanalizowana zostanie celowość i możliwy sposób uregulowania parytetu MŚP w kilku scenariuszach modelowych. Metody badawcze: W opracowaniu dokonano analizy statutów izb gospodarczych w wybranych krajach oraz przeglądu literatury socjologicznej, ekonomicznej i prawniczej. Wykorzystano metodę dedukcji i krytyczną analizę wybranych aktów prawnych. Wyniki: Wyniki badań wskazują, że istnieją tylko nieliczne przypadki występowania regulacji gwarantujących reprezentację MŚP w organach izb. Równocześnie możliwe zasady reprezentacji poszczególnych klas wielkości przedsiębiorstw w organach i grupach zadaniowych izb gospodarczych są w rzeczywistości ściśle związane z obowiązującym w danym państwie modelem funkcjonowania tych organizacji. W prywatnoprawnym modelu anglosaskim główna rola pozostaje najczęściej po stronie przedsiębiorców, którzy dobrowolnie decydują o przystąpieniu i udziale w pracach wybranych organizacji. Wyjątek od tej zasady wskazać należy w tych państwach, w których z powodów formalnych lub zwyczajowych obowiązuje zasada funkcjonowania tylko jednej izby w danym regionie, co wyklucza swobodny wybór organizacji. W przypadku publicznoprawnego modelu kontynentalnego, w którym członkostwo przedsiębiorstw w izbach jest powszechne z mocy prawa, przeanalizowane regulacje koncentrują się przede wszystkim na odwzorowaniu w organach struktury dominujących w danym regionie branż. Największe możliwości równoważenia reprezentacji branż i klas wielkości przedsiębiorstw oferują założenia modelu sektorowego.

Background: The research analyzes the formal representation of micro, small, and medium-sized enterprises (SMEs) in the bodies of chambers of commerce in a model-based approach. Research purpose: Chambers of commerce are managed by their bodies (board, general assembly, etc.). Their composition is most often chosen by members in elections. It should reflect the structure of the associated enterprises – at least in terms of industry and size classes. The division of mandates affects the operational activity of the organization – including the content of positions developed in consultation processes and services provided to entrepreneurs. The aim of the study is to verify whether in the countries selected for analysis (representing different models of functioning of chambers of commerce) there are regulations securing the formal representation of SMEs in the bodies of chambers. And if they do exist, what form do they take? In addition to determining the actual situation, the advisability and possible way of regulating the SME parity in several model scenarios is analyzed. Methods: Using the deductive method and critical analysis, the study analyzes the statutes of chambers of commerce in selected countries and reviews sociological, economic and legal literature. Conclusions: The findings indicate that there are only a few examples of regulations protecting the representation of SMEs in chambers’ bodies. It was also found that the rules for representing different sized enterprises in the bodies and task groups of chambers of commerce are closely linked to the model of these organizations. In the Anglo-Saxon private law model, business owners primarily participate voluntarily in selected organizations. However, in countries with a single chamber per region, free choice of organization does not in fact exist. In the continental public law model, where membership is universal by operation of law, statutes focus primarily on mapping the structure of dominant industries in a region and usually omit other criteria. The sectoral model offers the greatest potential for balancing the representation of every size of industry and enterprise.