To the Holy Land and Back: The Opposition of Two Zions in Russian-Jewish Literature of the 1930s

В 1934 годy советское правительство приняло решение о создании Еврейской автономной области Биробиджан в отдаленном регионе Дальнего Востока. Основная идеология ЕАО в то время сильно перекликалась с советской пропагандистской машиной, но одновременно отражала пропаган - ду, которую применяли в Палестине сионистские поселенцы. При поддержке правительства еврейским писателям в СССР неожиданно разрешили создавать произведения, которые продвигали и развивали еврейские образы, но также обсуждали жизнь Палестинских еврейских поселенцев. Из всех произведе - ний, посвященных противостоянию ЕОА и Палестины, можно выделить роман Семена Гехтина и мему - ары Марка Эгарта - единственныe беллетризованныe биографии о Палестине на русском языке. Цель статьи - исследовать репрезентацию и интерпретацию Палестинского проекта в советской литературе 30–ых годов, проанализировать идеологические и культурные факторы, которые привели к созданию этих двух произведений, и обосновать их важное значение в истории советской еврейской культуры.

W roku 1934 rząd radziecki podjął decyzję o utworzeniu Żydowskiego Obwodu Autonomicznego Birobidżan w odległym zakątku Dalekiego Wschodu. Ogólna koncepcja ŻOA nawiązywała zarówno do propagandy radzieckiej, jak i szerzonej w Palestynie przez osadników żydowskich. Pisarzom żydowskim w ZSRR władze nieoczekiwanie zezwoliły wówczas na tworzenie tekstów promujących i rozwijających tematykę żydowską, jak również opisujących żydowskich osadników w Palestynie. Spośród wszystkich utworów poświęconych zestawieniu ŻOA i Palestyny na wyróżnienie zasługuje powieść Siemiona Götha i pamiętniki Marka Egarta - jedyne beletryzowane biografie dotyczące Palestyny w języku rosyjskim. Artykuł ma na celu zbadanie obecności i interpretacji palestyńskiego projektu w literaturze rosyjskiej lat 30. ubiegłego stulecia, analizę czynników ideologicznych i kulturowych, które przyczyniły się do powstania wspomnianych utworów oraz uzasadnienie ich znaczenia dla historii kultury Żydów radzieckich.