The image of the University of Silesia (UŚ) has been presented in various ways. The basic problem, which makes it possible to understand many mechanisms taking place in universi- ties in the times of totalitarian system domination, boils down to the evaluation of the authority of the people of the University, without which the essence of universitas does not exist. In 1981, the construction of opposition structures and the possibility of effective action to eliminate vari- ous abnormalities, especially when it came to systemic solutions, proved impossible. After the institutional collapse of the totalitarian system, attempts were made to settle ac- counts, which often met with resistance from academic circles. At the University of Silesia, at the request of the company branch of the Solidarity Trade Union, no sooner than in April 2007 did the Senate of the University of Silesia pass a resolution to establish a Historical Commission, which was to analyse the attitudes of the University’s people in the past on the basis of the docu- ments of the Institute of National Remembrance and the University Archives. An opportunity arose to objectively examine not only the history of the institution, but also the attitudes of its employees. The aim was to indicate not only negative examples of behaviour which were supposed to imply a violation of the principles of academic ethics, especially in the context arising from vetting statements, but also heroic attitudes of the employees of the University of Silesia in the years 1968-1990. The Commission’s reports were made public, either in the form of information about the works or in their entirety by the “Gazeta Uniwersytecka” daily. One of the most active members of the works of the Historical Committee of the University of Silesia Senate was its first Chairman - prof. zw. dr hab. Adam Lityński.
Das Bild der Schlesischen Universität wurde auf verschiedene Art und Wei- se präsentiert. Das Grundproblem, das es ermöglicht, viele in den Hochschulen auftretenden Mechanismen während der Dominanz des totalitären Systems zu verstehen, besteht darin, die Autorität der Universitätsangehörigen zu bewerten, ohne die das Wesen universitas nicht existie- ren würde. Im Jahre 1981 erwiesen sich der Aufbau von Oppositionsstrukturen und die Möglich- keit der wirksamen Handlung zur Beseitigung verschiedener Regelwidrigkeiten - insbesondere bei Systemlösungen - als unmöglich. Nach dem institutionellen Zusammenbruch des totalitären Systems wurden Abrechnungs- versuche unternommen, was in den akademischen Kreisen häufig auf Widerstand stieß. An der Schlesischen Universität beschloss der Senat der Schlesischen Universität auf Antrag der Ge- werkschaftskommission des Unabhängigen Selbstverwalteten Gewerkschaftsbundes Solidarität erst im April 2007, die historische Kommission ins Leben zu rufen, die die Einstellungen der Universitätsangehörigen aus der Vergangenheit anhand der Unterlagen des Instituts für Nationa- les Gedenken und des Universitätsarchivs analysieren sollte. Es bot sich die Möglichkeit, nicht nur die Geschichte der Einrichtung objektiv zu betrachten, sondern auch die Haltungen der Mit- arbeiter einzuschätzen. Es handelte sich nicht nur darum, negative Verhaltensweisen aufzuzeigen, die Vermutungen über den Verstoß gegen die Grundsätze der akademischen Ethik anstellen konnten, was sich insbesondere aus den Lustrationserklärungen und den heroischen Haltungen der Mitarbeiter der Schlesischen Universität in den Jahren 1968-1990 ergab. Die Berichte der Kommission wurden entweder in Form von Informationen über die Arbeit oder vollständig durch die „Universitätszei- tung“ veröffentlicht. Eines der aktivsten Mitglieder der der historischen Kommission des Senats der Schlesischen Universität war ihr erster Vorsitzender - ord. Prof. Dr. habil. Adam Lityński.
Wizerunek Uniwersytetu Śląskiego (UŚ) przedstawiano w różny sposób. Problemem podstawowym, pozwalających na zrozumienie wielu mechanizmów zachodzących w szkołach wyższych w czasach dominacji systemu totalitarnego, sprowadza się do oceny autorytetu ludzi Uniwersytetu, bez którego istota uniwersitas nie istnieje. W roku 1981 budowa opozycyjnych struktur i możliwość skutecznego działania w celu eliminacji różnych nieprawidłowości - w szczególności, gdy chodziło o rozwiązania systemowe, okazała się niemożliwym. Po instytucjonalnym upadku systemu totalitarnego podejmowano próby rozliczeń, które często spotykały się z oporem środowisk akademickich. W UŚ, na wniosek komisji Zakładowej NSZZ Solidarność, dopiero w kwietniu 2007 roku, Senat UŚ podjął uchwałę o powołaniu Komisji Historycznej, która miała przeanalizować postawy z przeszłości ludzi uniwersytetu, w oparciu o dokumenty Instytucie Pamięci Narodowej i Archiwum Uczelni. Zaistniała szansa na obiektywne przyjrzenie się nie tylko historii instytucji, ale także dokonanie oceny postaw pracowników. Chodziło o wskazania nie tylko negatywnych przykładów zachowań, które w domyśle miały oznaczać naruszanie zasad etyki akademickiej, szczególnie w kontekście wypływającym z oświadczeń lustracyjnych, ale także heroicznych postaw pracowników UŚ w latach 1968-90. Raporty Komisji były upubliczniane czy to w formie informacji o pracach, czy też w całości przez Gazetę Uniwersytecką. Jednym z najbardziej aktywnych członków prac Komisji Historycznej Senatu UŚ był jej pierwszy Przewodniczący, Prof. zw. dr hab. Adam Lityński.
