Anthony Ashley Cooper Shaftesbury: Piękno [Τὸ Καλόν]

Τὸ Καλόν is a fragment from Shaftesbury’s notebooks titled Askêmata, which complements the contents of three volumes of Characteristics of Men, Manners, Opinions, Times (1711, 1714). Like other notes in these notebooks, this one also serves as a kind of Stoic exercise aimed at shaping the proper internal attitude. In this work, Shaftesbury develops his concept of beauty, most fully presented in The Moralists (1709), where he distinguishes three types of beauty: phenomenal beauty, spiritual beauty, and ideal beauty of nature. At the same time, these notes complement the optimistic concept presented there by asserting the universal accessibility of aesthetic experience and pointing to the need for effort in shaping a proper interpretation of phenomena, which refers not only to the order of phenomena but also to the source of spiritual beauty.

Τὸ Καλόν jest fragmentem notatników Shaftesbury’ego zatytułowanych Askêmata, które  uzupełniają treści zbioru Characteristics of Men, Manners, Opinions, Times (1711, 1714). Podobnie jak inne zapiski zawarte w tych notatnikach, także i ten stanowi rodzaj ćwiczeń stoickich służących kształtowaniu właściwej postawy wewnętrznej. Rozwija tu Shaftesbury swą koncepcję piękna najpełniej przedstawioną w Moralistach, w której wyodrębnia trzy rodzaje piękna: zjawiskowe, duchowe oraz idealne piękno natury. Zarazem jednak zapiski te uzupełniają zawartą tam optymistyczną koncepcję głoszącą powszechną dostępność doświadczenia estetycznego i wskazują na konieczność wysiłku w kształtowaniu właściwej interpretacji zjawisk, odsyłającej nie tylko do porządku zjawisk, ale też do źródłowego względem nich piękna duchowego.