Wende-Erfahrung zwischen Utopie und Dystopie in Lutz Seilers Romanen

The work of one of the most important  contemporary German authors, Lutz Seiler,is often viewed against the backdrop of the German Reunion of 1989/1990. Both the poeticchildhood landscapes of the uranium-contaminated former GDR areas in his poetry andshort prose, and the two heterotopic novel worlds in Kruso (2014) and Stern 111 (2020) seemto permit such a reading. But much more is offered in this literature: a poetic examinationof the individual existential and collective  experience of the reunification and of their utopian and dystopian manifestations and potentials. How quickly a utopia flips over into a dystopia is shown on the basis of heterotopias in Seiler’s prose.

Das Werk eines der bedeutendsten deutschen Gegenwartsautoren, Lutz Seilers, wird oft vor dem Hintergrund der politischen Wende 1989/1990 betrachtet. Sowohl die poetischen Kindheitslandschaften der uranverseuchten ehemaligen DDR-Gebiete in seiner Lyrik und Kurzprosa, als auch die beiden heterotopischen Romanwelten in Kruso (2014) und Stern 111 (2020) scheinen eine solche Lesart zuzulassen. Doch geboten wird in dieser Nachwendeliteratur viel mehr: eine durchaus poetische Überprüfung der individuellen existenziellen und der kollektiven Wende-Erfahrung auf ihre utopischen und dystopischen Ausprägungen bzw. Potenziale. Wie schnell eine Utopie in eine Dystopie umkippt, gilt es anhand von Heterotopien in Seilers Prosa aufzuzeigen.

Twórczość jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy niemieckich, Lutza Seilera, często jest rozpatrywana w kontekście przemian politycznych z lat 1989/1990. Zarówno poetyckie krajobrazy dzieciństwa ze skażonych uranem terenów byłego NRD w tej poezji i prozie eseistycznej, jak i dwa heterotopiczne światy w powieściach Kruso (2014) i Stern 111 (2020) zdają się dopuszczać takową lekturę. Jednak w tej postenerdowskiej literaturze zawarta jest także poetycka analiza indywidualnego i zbiorowego doświadczenia egzystencjalnego związanego z przełomem politycznym, prowadzona pod kątem jego utopijnego i dystopijnego potencjału. Jak szybko utopia może się przekształcić w dystopię, zostanie ukazane na przykładzie wybranych heterotopii w prozie Seilera.